Erzurum'da ne yenir içerikli bu makalemizde;
Erzurum'un meşhur yemekleri, Erzurum kahvaltı mekanları, Erzurum kahvaltı yerleri ve Erzurum'un yöresel yemekleri hakkında bilgiler veriyoruz.
Erzurum’un meşhur yemekleri, özellikle kentin sayısız medeniyete ev sahipliği yapmış, soğuk havası ile yayılan ününden etkilenmiştir. Yüzyılların birikimi ile yemeklerinin lezzeti dillere destan olan Erzurum, etli yemekleri ve yöresel otlar kullanılarak yapılan yemekler ile ünlüdür.
Şimdi Erzurum yöresel yemeklerini birlikte inceleyelim.
Erzurum’da Mutlaka Yenmesi Gereken Yemekler
Erzurum’un yöresel yemekleri genellikle yerel otlar ve et kullanılarak yapılır. Bölge halkının ağırlıklı olarak hayvancılık ile geçinmesi, yemeklerde et ve süt ürünlerini vazgeçilmez haline getirmiştir. Yemekler yağlı ve yoğurtlu tüketilmeye açık olarak hazırlanır. Çorbalarda fazla baharat kullanılmazken, özellikle yoğurtlu çorbalar halkın çok pişirdiği menülerdendir.
Erzurum’da ne yenir sorusuna yanıt bulmak için yemekleri inceleyelim:
Erzurum yemekleri denince akla gelen ilk yemeklerden olan
cağ kebabı, bölgenin zahmetli ve bir o kadar lezzetli yemeklerindendir. Uzun pişirme süresi ile sevenlerinin sabrını zorlayan yemek, koyun etinin en lezzetli yerinden yapılır. Kemiklerinden sıyrılmış koyun eti, dönerden az kalın olacak şekilde açılır. Tuzlanıp bir gece bekletilen etler, soğan rendesi ile karabiberin karışımı ile yapılmış bir sosa bulanır. Sosun iyice içine geçmesi için bekletilen etler, tek tek şişe geçirilir. Cağ kebabı için özel yapılan ocakta etleri pişmeye bırakılır. Pişmeye başlayan etler cağ denen küçük şişlere takılır ve bıçak ile kesilir. Kömür ızgarasında tekrar pişirilen etler, domates, sivri biber ve limon ile servis edilir.
Erzurum, aylarca kar altında kalan soğuk bir bölge olmasından dolayı, mutfağı da buna uygun olarak şekillenmiştir. Yöresel tarifler, bol protein ve karbonhidrat ağırlıklı besinler ihtiva etmektedir. Dışarıdaki kar ve soğuğa karşı kalorisi yüksek besinlerin tercih edildiği Erzurum, coğrafyasının getirdiği taze sebze eksikliği açığını et ile kapatacaktır. Bölgede kolay ulaşılabilen tek sebze taze fasulye olduğundan, zeytinyağının bile donacağı mevsimlerde çıtma adı verilen etli taze fasulye yemeği yapılmaktadır. Bu yemekte taze fasulye, et ile birleşir. Kavrulmuş ete atılarak kavurma işlemine devam edilen taze fasulyeler, iyice pişirilerek servis edilir.
Ayran aşına benzeyen çorba, Erzurum dolaylarında yetişen aşotu bitkisi ile yapılmaktadır. Bazı yörelerde içine kıyma da eklenmekle birlikte, ana maddesi yoğurttur. Soğuk Erzurum gecelerinde sıcak olarak tüketilen bu çorba, Erzurum’un en çok bilinen lezzetleri arasında yerini alır.
Bölgenin en çok yetişen bitkilerinden şalgam ile yapılan nefis bir lezzettir. İçerisinde reyhan, kıyma ve soğan bulundurur. Şalgamlar soyulup dilimlendikten sonra suya konur. Bir kaba alınan kıymanın içine soğanlar, rendeden az büyük olacak şekilde dilimlenir. Salça, reyhan, biber ve tuz eklendikten sonra iyice yoğrulur. Suya konan şalgamlar, süzülür. Bir dilim alındıktan sonra üzerine hazırlanan köfte konur, bir başka şalgam dilimi ile kapatılır. Bu şekilde iki şalgam dilimi arasına konan köfteler tencereye dizilir. Üzerine tereyağında kavrulmuş salçalı su yapılır. Ocağa konur. Yine yoğurt ile tüketilen bu yemek, Erzurum’da neredeyse her evde pişmektedir.
Şehrin pancakelerinin, kreplerinin atası olan bu kahvaltı yemeği, Erzurum’da oldukça fazla yapılmaktadır. Yumurta, süt ve un ile hazırlanan harcın hafif hafif dökülerek tavaya yayılması ile yapılan lalanga, üzerinde şeker veya şerbet dökülerek servis edilmektedir. Sabah kahvaltılarına yapıldığında üzerine bal da gezdirilen lezzet, Erzurum’da kahvaltıların vazgeçilmezidir.
İçerisinde bulunan pekmez ve tereyağı ile kan yaptığına inanılan yemek, hem tatlı, hem kahvaltı malzemesi olma özelliği taşır. Su, pekmez, nişasta ve damak tadına göre şeker eklendikten sonra hazırlanan karışım çözülene kadar karıştırılır. Koyulaşana kadar pişirilmek üzere ocağa alınan karışım, topaklanmaması için sürekli karıştırılmalıdır. Koyulaşınca ocaktan alınır ve üzerine kızartılmış tereyağı dökülür. Kahvaltılarda soğuk kış günleri, soğuk algınlığına iyi geldiğine inanılarak çocuklara yedirilen tarif, Erzurum insanlarının dayanıklılığını açıklar niteliktedir.
Vücuda sağladığı yararların saymakla bitmeyeceği çiriş otu, Erzurum'da hem yemek, hem turşu olarak kullanılır. Yemeğini yapmak için, soğanlar ince kıyılır ve tencereye konur. Üzerine domates salçası eklenir. İyice kavrulduktan sonra su eklenip kaynamaya bırakılır. Kaynayan suya doğranmış çiriş otları eklenir. Pişene kadar ocakta kalan çirişler, piştikten sonra pirinçlerle buluşur. Pirinçler de pişince ocaktan alınan yemek, sıcak servis edilir.
Bölge mutfağının en çok kullandığı malzemeler kuru meyvelerdir. Etten sonra yemeklerinin bel kemiğini oluşturan kuru meyveler, kısıtlı yaz sürelerinde kışa hazırlık niteliği taşımaktadır. Erzurum’un dutlu omleti de denen bu lezzet, dışarıdan bakana ilginç gelse de, bölgede çok tüketilen lezzetlerdendir. Özellikle kahvaltıların vazgeçilmezlerinden olan tarif, kurutulmuş dur ile yapılır. Tereyağında kavrulan kuru dutlar, yumurta ile buluşur. Yumurta piştikten sonra servis yapılan yemeğin sıcak yenmesi önemlidir.
Erzurum’un özel su böreği, lezzetiyle herkesi kendine hayran bırakır. Tek tek açılan yufkanın her katına bir yumurta sürülür ve tel peynir ile pişirilir. Bölgeye yolculuk yapacakların mutlaka işin ehli bir aşçıdan yemesi gereken bir tariftir.
Erzurum’un haşlama böreği hingel, en iyi şekilde patatesle yapılır. Haşlanmış patatesler ezilerek içine tuz ve istenen baharatlar eklenir. Soğumaya bırakılan patatesler, böreğin içini oluşturur. Daha sonra 1 yumurta, sıcak su, un ve tuzdan oluşan hamur iyice yoğrulur. Kulak memesinden biraz daha katı kıvamda yoğrulan hamur, küçük bezelere ayrılır. Bezeler mantı olacakmış gibi açılır, çay bardağı referans alınarak yuvarlak kesilir. Yuvarlak kesilen hamurdan artan parçalar ziyan olmaması için tekrar yoğrulup açılır ve tekrar kesilir. Elde edilen yuvarlakların ortasına patates konur ve yarım ay şeklinde kapatılır. Bol tuzlu kaynar suya atılan hamurlar, haşlandıktan sonra sudan çıkarılır. Çıkar çıkmaz soğuk suya girmeleri tarifin püf noktasını oluşturur. Soğuk sudan çıkarıldıktan sonra üzerlerine tereyağı gezdirilir. Bereketli ve çok doyurucu bu tarif, Erzurum’da misafir evlerinin baş yemeğidir.
Erzurum’un En İyi Restoranları
Erzurum restoran tavsiyeleri verilirken, muhakkak lezzetinin güzelliğine bakmak gerekir. Bölgenin kendine has yemekleri en usta ellerden yenmelidir. Sizlere en güzel Erzurum yemeklerini yapan restoranları sıralayalım:
Koç Restoran: Erzurum'a gittiğinizde mutlaka uğramanız gereken restoran Koç Restoran’dır. Sahibi Kemal Koç, Erzurum’da cağ kebabı restoranı açan ilk kişidir. Dolayısıyla bu kadar yıllık bir tecrübe ile hazırlanan cağ kebabı, bu restoranda yiyenlerin doymak istemeyeceği kadar güzel yapılır. Ayrıca hoş sohbeti ve güler yüzü ile tüm çalışanlar, Erzurum’un sıcakkanlılığını misafirlerine yansıtmaktadır.
Erzurum’da cağ kebabı nerede yenir sorusunun yanıtı, şüphesiz bu işletmedir.
Gel Gör Kebapçı: Güler yüzlü hizmeti ile
Erzurum Gel Gör Restoran, cağ kebabının bir diğer adresi olma özelliği taşımaktadır. Acılı kebaplarına konan acının kaynağını kestiremeyeceğiniz mekan, usta ellerle hazırlanan kebapları ile ünlüdür. Ayrıca burada cağ kebabınızı yedikten sonra üzerine güzel bir kabak tatlısı ile yemeğinizi mutlu bir şekilde noktalayacaksınız.
Çağın Meşhur Cağ Kebapçısı: Mekan, müdavimleri ile dolup taşarken, rezervasyonsuz yer bulamamanın acısını yaşamayın! Buraya gelmeye karar verdiyseniz mutlaka rezervasyon yaptırmalısınız. Erzurum’un bu temiz ve nezih mekanı, güler yüzlü hizmeti ve lezzetli tarifleri ile bir gideni bir daha başka restorana göndermiyor. Özellikle İstanbul’dan gelen misafirleri en iyi şekilde cağ kebabına doyurmak istiyorsanız, bu mekanı tercih etmelisiniz.
Dönerci Hacı Baba: Sadece Erzurum’un değil, tüm
Türkiye'nin en iyi dönercileri arasında yerini alan Dönerci Hacı Baba, hayatınızda yiyebileceğiniz en iyi döneri size sunacaktır. Dönerinin içinde bulunan reyhan, hoş bir koku verirken, dönerin yapıldığı et, %80 koyun, %20 dana karışımıdır. Porsiyon olarak sipariş verilmesi tavsiye edilen dönerin lezzeti ile burası vazgeçilmeziniz olacak.
Emir Şeyh Nedim Restoranı: Erzurum’un açık ara en iyi köftecisi olan mekan sahipleri için köftecilik, dede mesleği. Sahibi Erzurum Devlet Hastanesi’nde kalp cerrahi iken, dede mesleğini devam ettirme kararlılığından hiç caymamış olmasıyla mekanı işletmeye devam etmektedir. Köftelerinin güzelliği ile ön plaka çıkan mekan, pekmezli baklavanın Erzurum'daki tek satış işletmesi olmasıyla da müşterileri için tercih sebebidir.
Muammer Usta Tatlıcısı: Adı tatlıcı olsa da içerde cağ kebabı bile bulabileceğiniz şirin işletme, kadayıflı tatlıları ile ünlenmiştir. Ünü Erzurum’un dışına taşan mekân, mükemmel kadayıf dolması yapar.
Deniz Yıldızı Balık Lokantası: Erzurum’da balık nerede yenir, sorusunun yanıtı olan mekan, bölgenin nadir balık restoranlarındandır. Palandöken manzaralı, suni dere atmosferli, esintili ambiyansı ile müşterilerini mest eden restoran,
Erzurum’un en iyi balık restoranı olma özelliği taşımaktadır.
Erzurum'daki En İyi Kahvaltı Mekanları
Erzurum kahvaltı yerleri, içlerinde salaş olanlar, börekçiler, yöresel kahvaltıcıları barındırmaktadır. Erzurum’da kahvaltı için tercih edilebilecek mekanlar şöyle sıralanabilir:
Tostçu Talip: Salaştan daha salaş bir mekan görmeye hazır olun! Teneke bir konteynerin eğlenceli graffitilerle donatılması ile ortaya çıkmış bu karavan benzeri yerde yapılan tostlar, hayatınızda yediğiniz en harika tost olacak. Kapısının önüne konan küçük taburelerde yiyeceğiniz tosta hayran kalacaksınız.
Yakamoz Kahvaltı Salonu: Açık büfesindeki çeşitlerle göz dolduran mekan, kalite ile lezzeti bir araya getirmektedir. Bunun yanında menüsü oldukça hesaplıdır. Kahvaltısında yeşil ve siyah zeytin, peynir çeşitleri, reçel çeşitleri, patates kızartması ve gözlemenin yanında omlet, sucuklu yumurta, sahanda yumurta gibi yiyecekleri de bulabilirsiniz.
Erzurum Evleri: Geçmişi yaşatan otantik bir mekana sahip işletmenin ambiyansı sizi büyüleyecek! Güler yüzlü personeli, hızlı servisi ve çayın yanında verilen kıtlama şekeri ile
Erzurum kahvaltı mekanları listesinde üst sıralarda olan bu yer, size Erzurum havasını iliklerinize kadar hissettirecek.
Hanımeli Ev Yemekleri ve Kahvaltı Salonu: Mekan, ev yemekleri ile kahvaltıyı bir araya getirirken, en çok gözlemeleri ile ziyaretçilerinden tam not almaktadır. Bölgenin ev yemeklerini en güzel yapan mekanları arasında yerini alan işletme, kahvaltı konusunda da, özellikle menemeni ile oldukça iddialıdır.
Babunec Kahvaltı Salonu: Bol çeşidi ile özellikle açık büfe günlerinde rezervasyon yaparak gitmeniz gereken bir mekandır. İşletme, içerisinde sıcaklıkla moderniteyi bir araya getiren tasarımı ile güler yüzlü hizmeti birleştirir. Bunun yanında mekanın kahvaltı menülerinde yok yok desek yeridir.
Erzurum kahvaltıcı tavsiyesi verirken asla atlanmaması gereken mekan, kahvaltılarında peynir ve zeytin çeşitlerinin yanı sıra; su böreği, sigara böreği, sosis ve sucuk kızartması, haşlanmış ya da sahanda yumurta, pide, pancar sarma, salan, yeşil zeytin salatası gibi pek çok çeşidi bir araya getirmiştir. Bunun yanında menülerinde menemen, gözleme, sucuklu yumurta gibi kahvaltılık seçenekler ve ev reçelleri de yer almaktadır. Ayrıca ziyaretçilerinin beğenisine sunduğu sıcak ekmek lavaşlarının yanında verilen tereyağı ile gönülleri fetheden işletme, mükemmel garsoniyer hizmetine sahiptir.