Kuzey Amerika kıtası, kuzey yarım kürede yer alan en önemli kara parçalarından birisidir. Kuzeybatısında Büyük Okyanus, güneyinde Karayip Denizi, doğusunda Atlas Okyanusu, kuzeyinde ise Arktik Okyanusu yer alır. Sonradan keşfedilen Amerika kıtasına verilen Yeni Dünya bölümünün kuzeyini oluşturur. Güney Amerika ile Panama Kanalı ile ayrılmıştır.
Kuzey Amerika kıtasının yüzölçümü, 24.710.000 km2’dir. Burada yaşayan insan sayısı ise yaklaşık 580 milyondur. Dünya nüfusunun yaklaşık %8’i burada yaşar. Kıta üzerinde, Birleşmiş Milletler tarafından 23 ülke vardır. Fakat bunlardan 3 tanesi çok daha büyüktür. Bunlar Amerika Birleşik Devletleri, Meksika ve Kanada’dır. Bunların dışında kıtaya bağlı olan Grönland adında devasa bir de ada vardır. Bu kıtada yer alan ABD ve Kanada, dünyada en fazla göç alan ülkelerin başında gelir. Bu da kıtanın yapısının her geçen gün biraz daha değişmesine neden olmaktadır.
Kuzey Amerika’nın kuzeyi ile orta bölümleri arasında ciddi bir kültürel farklılık vardır. Kıtanın orta bölümlerinde, yani Güney Amerika’ya yakın bölümlerdeki ülkelerin kültürleri, Güney Amerika kıtasına daha yakındır.
Kuzey Amerika Tarihi
Kuzey Amerika kıtasının diğer kıtalarla kara bağının olmaması, burasının uzun bir süre Avrupa, Afrika ve Asya kıtalarından bağımsız bir şekilde gelişmesine neden olmuştur. Gelişmişlik seviyesi olarak Eski Dünyadan daha düşük bir seviyede olan kıtanın geçmişi, günümüzde 40 bin yıl eskiye dayanır. Yapılan araştırmalar ve kurulan hipotezlere göre geçmişte Bering Boğazı’nın donmasına bağlı olarak insanlar buradan Amerika kıtasına geçmeye başlamıştır.
Kuzey Amerika kıtasına geçen çok sayıda kabile vardır. Kabileler genellikle 20 ila 50 kişi arasında değişen sayılarda olurdu. Göçebe bir hayat süren kabileler, doğal kaynakların durumuna bağlı olarak kıtanın farklı noktalarına göç ederlerdi. Günümüzde her ne kadar nesli tükenme noktasına gelse de geçmişte kıta üzerinde çok sayıda bizon ve mastudon vardı. Bunları avlayan kabileler, yaşamlarını bu şekilde devam ettiriyordu.
Milattan Önce 8000’li yıllara gelindiğinde kıtanın genel durumunda ciddi bir istikrar oluşmuştu. Bu istikrar ortamı nüfusun artmasına ve tarımın gelişmesine neden oldu. Bu dönemde farklı bitki türleri ıslah edilmeye başlandı. Fakat buna karşın tarımın genel manada çok gelişmiş olduğunu söylemek çok zordur.
Kristof Kolomb tarafından bu kıta ilk olarak 1492 yılında keşfedildi. Fakat Kolomb burasını Hint adası sandı ve yeni bir kıta olduğunu fark edemedi. Burasının yeni bir kıta olduğunu fark eden ve ortaya koyan ilk isim Amerigo Vespucci olmuştur. Kıtadaki zengin kaynaklar fark edildikten sonra İspanyollar, İngilizler, Portekizliler ve Fransızlar buraya gelmeye ve toprak sahibi olmaya başlamıştır. Bu aşamadan sonra kıta yaşayan kendilerini savunmak için birlik olmaya başlamış ve Huron, Apache, Cherokee, Mohegan gibi bilinen Kızılderili topluluklarını oluşturmuşlardır. Bu aşamadan sonra Avrupa’dan gelenler de koloniler oluşturmuş ve ortaya bağımsızlık mücadeleleri çıkmıştır. Bu mücadelenin sonunda oluşan devletler, bugün dünyanın en gelişmiş ülkelerinin başında gelir.
Kuzey Amerika Coğrafyası
Kuzey Amerika kıtası, dağlardan ve geniş düzlüklerden oluşur. Kıtayı genel olarak dört bölüme ayırmak mümkündür. Bunlar kuzeydoğuda yer alan Kanada bölgesi, Meksika körfezinden başlayarak Kanada Arktiğine kadar olan Great Plains, genç jeolojik yapısı ve Rocky Dağları, Alaska ve Great Bas gibi önemli yapılarıyla dağlık batı ve son olarak da Florida Yarımadasını içine alan doğu bölgesidir. Burada dünyanın en alçak noktalarından birisi olarak kabul edilen Jakobshavn Isbrae vardır. Burası deniz seviyesinin 1.512 metre altındadır. Kıtanın en yüksek noktası ise McKinlet Dağı (ABD) olup, dağın yüksekliği 6.198 metredir.
Kuzey Amerika İklimi
Kıtanın farklı bölümlerinde iklimsel özelliklerin ciddi bir farklılık gösterdiğini söylemek mümkündür. Kıtanın en çorak noktaları, çöl ikliminin etkin olduğu Arizona ve New Mexico bölgeleridir. Doğu kıyılarında görülen golf stream, bölgenin ılıman bir iklime sahip olmasına neden olur. Güneyde yer alan körfezler, Atlas Okyanusu’ndan gelen kasırgalarla mücadele etmek zorunda kalır. Bunların dışında batı kısımlarında yazları kurak, diğer mevsimlerde ise yağışlı bir iklim etkisini gösterir. İç kesimlerde yağış daha düzensizdir.
Kuzey Amerika Bölge ve Ülkeleri
Kuzey Amerika, üç büyük ulustan oluşmaktadır. Bunun yanında birde alanın daha fazlasını kapsayan geniş bir ada bölgesinden oluşmaktadır. Uluslar; Kanada, Amerika Birleşik Devleti (ABD) ve Meksika’dır. Geniş bir ada bölgesi ise Grönland olarak tanımlanmaktadır.
Güney sınır bölgesinde (Orta Amerika olarak bilinir), Karayipler’de yaklaşık olarak iki düzine civarında ada ülkeleri ve çeşitli büyüklüklerde bölgeler bulunmaktadır. Bunun yanında birde Saint-Pierre ve Miquelon adı verilen ıssız Fransız ada bölgesi bulunmasıyla birlikte ayrıca yedi küçük ülke daha bulunmaktadır.
Orta Amerika ve Karayip Bölgeleri teknik bakımdan Kuzey Amerika’nın birer parçaları olmalarına rağmen, çoğunlukla kuzeydeki daha büyük komşularından ayrı olarak kayıtlıdırlar. Bu sebepten dolayı kültürel ve coğrafi nedenler dolayısıyla farklı bölge isimleri ile sıralanmaktadırlar.
| Kanada
Kanada, şüphesiz nefes kesici geniş alanları bulunan ve çürümemiş vahşi doğası ile aynı zamanda dünyanın en modern özelliklerini içeren çok uluslu şehirlerini içerisinde barındıran bir ülkedir. Görkemli Pasifik kıyılarından Atlantik kıyılarının sakin güzelliklerine kadar, 5.000 KM’den daha fazladır. Kanada’da herkes için mutlaka bir şeyler bulunmaktadır. |
|
|
| Karayip Beyaz kumlu plajları, berrak suları ve de ıssız ada kültürü ile Karayipler, Dünya’nın en popüler tatil yerlerinden biri haline gelmiştir.
|
|
|
| Orta Amerika ( Belize, Kosta Rika, El Salvador, Guatemala, Honduras, Nikaragua, Panama ) Kuzey ve Güney Amerika’nın birbiri ile bağlantısını sağlayan bu yedi küçük ulus, her iki kıtanın da öğelerini birbiriyle harmanlıyor. Canlı şehirler, uzun sahil boyları, antik orman kalıntılarına rastlayacaksınız. Ayrıca İspanyol-Melez ve Afro-Hint kültürlerini tanıyacaksınız.
|
|
|
| Grönland Özerk bir bölge olan ama resmi olarak Danimarka’nın bir parçası olan Grönland, keskin manzaralar ve gece yarısı güneşi ile geniş bir adadan daha fazlasını içerisinde barındırıyor.
|
|
|
| Meksika Meksika, hem güneşi sevenler hem de tarihçiler için oldukça büyük bir turistik faaliyetler merkezi olmasının yanı sıra; eski Meksika’nın tropik sahillerine turistler tarafından tabiri caizse akın ediliyor ve ikincil olarak Aztek ve Maya uygarlıklarının eserleri büleyici olarak büyük ilgi görüyor.
|
|
|
| Amerika Birleşik Devletleri
Dünya üzerindeki en büyük, en fazla etnik farklılığa sahip ve çok kültürlü uluslardan biridir. Bunun yanında Dünya’nın en ünlü şehirlerinden bazılarını içeren, tarif edilemez güzelliği barındıran doğal parkları ve aslında aralarındaki her şeyi barındırır.
|
Diğer Bölgeler
Bermuda - İngiltere'nin denizaşırı toprağı
Saint Pierre ve Miquelon - Fransa'nın denizaşırı departmanı
Kuzey Amerika’da Öne Çıkan Şehirler
Chicago – ABD’deki üçüncü en popüler şehirdir. “Windy City” yani “Rüzgarlı Şehir” adı verilen bu şehir gökdelenlerin ve Blues müzik türünün adeta evidir.
Havana – Küba’nın başkenti havana puroları, güçlü İspanyol-Karayip kültürleri ve efsanevi olarak tanımlanan gece hayatı ile ünlü konumdadır.
Kingston – Afro-Karayip kültürünün merkezi, değişik ulusları bir arada barındıran oldukça çeşitli bir ülkedir. Ayrıca, Reggae müzik türünün evidir.
Los Angeles – Hollywood ve film yıldızları, dağları ve plajları ve de çok fazla trafiğiyle ünlüdür.
Mexico City – Dünya’nın üçüncü büyük şehridir. Bu şehri tanımlayan güzellikler; dolu müzeler, asırlık mimari yapılar, modern kolaylıklar ve insanlardır.
Montréal – Kanada’nın Paris’i; Kanada’nın ikinci en büyük şehridir ve Quebec eyaletinin çift dilli kültürel ve ekonomik başkentidir.
Miami – Güneş düşkünü olan kuzey halkların ve zengin evlerin yanı sıra canlı, Latin etkisinde ve Karayip kültürünü içerisinde barındırması nedeniyle halkları adeta içerisine çekiyor.
New Orleans – “The Big Easy” olarak adlandırılır. Jazz müziğinin doğum yeridir. Eski ve hoş olan French Quarter (New Orleans Fransız Mahallesi) ve her sene düzenlenen Mardi Gras karnavalı ile ünlüdür.
New York City – Kuzey Amerika’nın ticaret ve kültür merkezidir. Big Apple yani Büyük Elma olarak da tanımlanmaktadır. Ayrıca Big Apple film ve şarkılarda da ölümsüzleştirilmiştir.
Panama City – İki kıta arasında bağlantısı bulunan arkadaş canlısı bir şehir olarak tanımlanmaktadır.
Toronto – Kanada’nın en büyük şehridir. Kozmopolit yani farklı etnikleri bir arada bulunduran bir mozaik diyebiliriz. Ayrıca eşsiz güzellikteki Ontario Gölü üzerinde yuvarlanan gökdelenler ile muazzamdır.
Vancouver – Çelik ve cam kat mülkiyetleri ve olağanüstü doğal güzelliği ile aynı günde kayak yapabileceğiniz ve sahilde oturabileceğiniz bir şehirdir.
Washington, D.C. – ABD’nin başkentidir. Kültürel ve tarihsel mekanlar bakımından oldukça zengindir.
Anchorage – Gece yarısı güneşi ülkesine açılan bir kapıdır. Eşsiz benzersiz manzara, vahşi yaşam ve Dünya’nın etrafında çeşitli farklı etnik nüfusu içerisinde barındıran bir kenttir.
Kuzey Amerika’da Gezilecek Yerler
Kuzey Amerika gezilecek yerlerbakımından oldukça zengindir. Gerek kıtanın doğal güzellikleri, gerekse de sonradan inşa edilen yapılar, görenleri adeta kendisine hayran bırakmaktadır. Kıtanın sonradan keşfedilmesi ve insanların buraya daha sonraki dönemlerde gelmesi, doğal güzelliklerin bozulmadan günümüze kadar gelmesine neden olmuştur. Doğa harikalarını ve inşa edilen yapıları görmek, size harika duygular yaşatacaktır.
- Özgürlük Heykeli: Dünyayı aydınlatan özgürlük anlamını taşıyan Özgürlük Heykeli, New York sınırları içerisinde bulunur. 1886 yılında Liberty adasına inşa edilen anıt, o tarihten sonra ABD’nin en önemli simgelerinden birisi olmayı başarmıştır.
- Yellowstone Milli Parkı: ABD sınırları içinde olan Yellowstone, 1872 yılında kurulmuştur. Dünyanın ilk ulusal parkı olan Yellowstone’da gayzerler, dağlar ve farklı hayvanlar bulunur.
- Central Park: 3382 dekarlık bir alana kurulan Central Park, New York’un Manhattan ilçesinde yer alır. Şehrin ortasında yer alan parkta yaya yolları, hayvanat bahçesi, yapay göller ve benzer yapılar yer alır. Yılda 25 milyon turist burayı ziyaret etmektedir.
- Golden Gate Köprüsü: ABD’nin simgelerinden birisi olan köprü, Golden Gate Boğazı üzerinde yer alır. Dünyadaki en uzun 7.köprü olmasına rağmen, dünyanın en bilinen köprüleri sıralamalarında daha yukarılarda yer alır.
- Hollywood Universal Stüdyoları: Dünyanın en büyük film fabrikası olan Hollywood’u konu alan büyük bir eğlence parkıdır. Filmlerdeki sahnelerin nasıl çekildiğini görmek ve eğlenceli vakit geçirmek isteyenler için çok önemli bir noktadır.
- Hawaii Yanardağları: Mauna Loa ve Kilauea adındaki aktif yanardağlarının bulunduğu ulusal parkta, çıkan lavları uzaktan seyretmek mümkündür. Lav akıntıları ve parlayan kraterler, insanların buraya gelmesinin en önemli nedenidir.
- Banff Ulusal Parkı: Rocky Dağları, Lousie Gölü ve çok sayıda buzul gölün olduğu bölgeyi kapsayan Banff Ulusal Parkı, 1885 yılında kurulmuştur. Albetra eyaletinde bulunan parkın büyüklüğü 6.641 km2’dir.
- Stanley Park: Kanada’nın Vancouver şehrinin en büyük parkı olan Stanley Park, doğal güzellikleri ile insanların huzurlu vakit geçirmesini sağlar.
- Tulum: Meksika’da bulunan Tulum, Mayalardan kalan antik kent kalıntılarından oluşur. Karayip Denizi’ne tepeden bakan bir noktada bulunan Tulum, insanların doğal ve tarihi güzellikleri aynı anda görmesini sağlar.
- Xcaret: Meksika’nın en önemli doğal güzelliği olan Xcaret, turistlerin dalış başta olmak üzere çok sayıda etkinliği yapabileceği bir noktadır.
Kuzey Amerika’da gezilecek yerler denildiğinde ilk akla gelen noktalar buralardır. Fakat bunların haricinde de çok sayıda önemli nokta olduğu bilinmelidir.
Kuzey Amerika Konuşma Dilleri
Kuzey Amerika kıtasındaki insan topluluklarının buraya sonradan gelmesi, dil bakımından önemli bir çeşitliliğe neden olmuştur. Eskimolar ve Kızılderililer burada kendi dillerini konuşurken, diğer devletlerde konuşulan diller ise farklılık gösterir. Özellikle kıtanın keşfedilmesiyle buraya gelen İngiliz, Fransız ve İspanyollardan dolayı, ülkelerde konuşulan diller İspanyolca, Fransızca ve İngilizcedir. Bunların dışında Felemenkçe, Rusça ve Portekizcenin konuşulduğu bölgeler de vardır.
Kuzey Amerika Vize Bilgileri
Kuzey Amerika’da ülkelerin bir kısmına turistik amaçlı olarak gitmek için vize gerekmiyor. Bu ülkelerin en önemli geçim kaynakları turizm olduğundan dolayı böyle bir uygulama vardır. Fakat bunların dışında kalan ABD, Kanada ve Meksika gibi önemli ülkelere gitmek için vize alınması gerekmektedir. Bu ülkeler, vize için farklı seçenekler sunarken, belli şartların da sağlanması istemektedir.
Kuzey Amerika Yeme-İçme Kültürü
Kuzey Amerika kıtasında yer alan ülkelerin kendine has özellikleri, yemek kültürlerinin de ciddi şekilde farklılaşmasına neden olmuştur. Kıtanın en önemli ülkesi ABD, dünyanın farklı noktalarından gelen çok sayıda insanı bünyesinde bulundurur. Bundan dolayı da ülkedeki yemek kültürünün genel olarak dünya mutfağı sentezlerinden oluştuğunu söylemek yanlış olmaz. Fakat ABD denince ilk akla gelenin de fast food olduğu unutulmamalıdır.
Kıtada hakim olan yemek kültürünün önemli bir kısmı Meksika kaynaklıdır. Meksika mutfağının karakteristik özelliği, bol acılı ve baharatlı yemeklerdir. Sebze yemeklerinin öne çıktığı Meksika mutfağı, dünya çapında lezzetlere sahiptir.
Kuzey Amerika’da Ulaşım
Kuzey Amerika’da bulunan ülkelerin gelişmişlik seviyesi arasında ciddi farklar vardır. Bu farklılığa bağlı olarak ulaşım imkanları da değişir. Fakat genel olarak kıtada hava, kara, deniz ve demir yolu ile yolculuk yapmanın mümkün olduğu söylenebilir. Buradan, dünyanın farklı noktalarında direkt olarak seyahat edilebilir.
Kuzey Amerika’da Güvenlik
Kuzey Amerika ülkelerinden ABD ve Kanada başta olmak üzere gelişmişlik seviyesi yüksek olan ülkelerde güvenlik sorunları yok denecek kadar azdır. Buralar, dünyanın en güvenli noktaları kabul edilir. Fakat diğer ülkeler için benzer ifadeleri kullanmak çok zordur. Özellikle Meksika’nın bazı bölgelerinde güvenlik risklerinin çok yüksek olduğu bilinmektedir.
Kuzey Amerika’da Sağlık
Kuzey Amerika kıtası, genel manada yaşanabilir bir iklime sahiptir. Bazı dönemlerde yaşanan kasırgalar haricinde insanların yaşamlarını tehdit eden bir olay yoktur. Ülkelerdeki sağlık kuruluşları da dikkate alındığında, kıtanın genel olarak ciddi bir sağlık problemi olmadığı söylenebilir.