Afrika kıtası; nüfus ve yüzölçümü dikkate alındığında dünyanın ikinci büyük kıtasıdır. Kıtanın güneyinde Antarktika, kuzeyinde Avrupa, doğusunda Hint Okyanusu ve batısında ise Atlantik Okyanusu vardır. Geçmişte Asya kıtasıyla kara bağlantısı olan Afrika'nın bu bağlantısı Süveyş Kanalı’nın açılmasıyla kesilmiştir. Avrupa ile arasında Akdeniz vardır.
Afrika kıtasının yüzölçümü 30 milyon km2 civarındadır. Bu rakam, dünyadaki kara parçasının yaklaşık %24’ü anlamına gelir. Kıtada yaşayan insan sayısı ise 1,25 milyardır. Dünya nüfusunun yaklaşık %15’i burada yaşamaktadır. Yaşam şartlarının ülkeler arasında ciddi farklılık gösterdiği kıtada, Birleşmiş Milletler tarafından tanınan ülke sayısı 54’tür. Geçmişte Avrupa ülkeleri tarafından ciddi şekilde sömürülen Afrika'nın buna bağlı olarak gelişmişlik seviyesinin genel anlamda düşük olduğunu söylemek mümkündür.
Afrika Tarihi
İnsanlık tarihinin başladığı noktalardan birisi olarak kabul edilen kıtalardan birisi olan Afrika'nın tarihi, binlerce yıl önce başlamıştır. Geçmişte buraya Yunanlılar Lebular Diyarı adını vermişti. Daha sonra Romalılar Pön Savaşı sırasında Kartaca’ya çıkınca burada “Afri” veya “African” adındaki oymaklar olduğunu görmüş ve bunlardan esinlenerek kıtaya Afrika adı verilmiştir.
Afrika kıtası, 15.yüzyıla kadar dünyanın geri kalanı gibi bir tarihe sahiptir. Fakat önce Coğrafi Keşifler, ardından da sanayi devrimi yaşanınca burası tam anlamıyla bir sömürge merkezine dönmüştür. Fransızlar, Hollandalılar, İngilizler ve İtalyanlar burayı sömürürken, kültüre de ciddi şekilde etki etmiştir. Sömürge düzen son yüzyılda yıkılmış ve ülkeler özgürlüklerini kazanmaya başlamıştır.
Afrika Coğrafyası
Afrika'daki coğrafi özellikler, bölgesel olarak farklılaşmaktadır. Buna bağlı olarak ülkedeki coğrafi yapıların ciddi bir çeşitlilik gösterdiğini söylemek yanlış olmaz. Geniş düzlükler, dağlar, çöller ve ormanlarla kaplı alanlara, kıtanın farklı yerlerinde rastlamak mümkündür. Kıtanın kuzeyinde yer alan Cebelitarık Boğazı ve Süveyş Kanalı, diğer kıtalarla olan bağlantı noktalarıdır. Afrika’da bulunan en yüksek nokta Tanzanya sınırları içerisinde yer alan Kilimanjaro Dağı’dır ve buranın yüksekliği 5.895 metredir. Kıtanın en alçak noktası ise Cibuti’deki deniz seviyesinin 155 metre altında bulunan Assal Gölü’dür.
Afrika’yı diğer kıtalardan ayıran en önemli özellik, içerisinde yer alan çok sayıdaki ulusal parktır. Bu ulusal parklarda doğal yaşam devam etmektedir ve dünyanın farklı ülkelerinden insanlar gelerek burada safari yapar. Bu milli parkların en meşhurlarından olan Serengeti, bölgede yer alan yanardağ faaliyetleri sonucunda oluşmuştur.
Afrika İklimi
Afrika, yüzölçümü bakımından dünyanın ikinci büyük kıtasıdır. Bundan dolayı kıtada hemen her iklim görülür. Akdeniz kıyılarında, Akdeniz iklimi etkili iken, iç kesimlerdeki bazı noktalarda karasal iklime rastlamak mümkündür. Ayrıca kıtada yağmur ormanları bile vardır. Hint Okyanusu ve Kızıl Deniz’e kıyısı olan bölümlerde ılıman iklim hakimdir.
Afrika Bölgeleri
| Kuzey Afrika ( Cezayir, Mısır, Libya, Fas, Tunus, Batı Sahra )
Afrika kıtasının kuzey kesiminde kalan ve Akdeniz'in güney kıyılarını çevreleyen ülkeler. |
|
|
| Sahel ( Çad, Mali, Moritanya, Nijer, Sudan )
Sahel ve Sahra Çölü'nün güney yarısını kapsayan çöl ve savan milletler. |
|
|
| Batı Afrika ( Benin, Burkina Faso, Kamerun, Yeşil Burun, Fildişi Sahili, Gambiya, Gana, Gine, Gine-Bissau, Liberya, Nijerya, Senegal, Sierra Leone, Togo )
Atlas Okyanusuna kıyıları olan Tropikal Atlantik kıyı milletleri. |
|
|
| Orta Afrika ( Angola, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kongo Cumhuriyeti, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Ekvator Ginesi, Gabon, Sao Tome ve Principe, Güney Sudan )
Genellikle Ekvator çevresinde bulunan ve Afrika'nın kalbi sayılabilecek ülkeler. |
|
|
| Doğu Afrika ( Burundi, Komorlar, Cibuti, Eritre, Etiyopya, Kenya, Madagaskar, Mauritius, Mayotte, Reunion, Ruanda, Seyşeller, Somali, Tanzanya, Uganda ) Afrika kıtasının doğu kesiminde bulunan, Kızıldeniz ve Hint Okyanusu sınırındaki milletler.
|
|
|
| Güney Afrika ( Botsvana, Lesoto, Malavi, Mozambik, Namibya, Güney Afrika, Svaziland, Zambiya, Zimbabve )
Afrika'nın güney ucundaki milletler.
|
Diğer Bölgeler
Atlantik Okyanusu Adaları: Kanarya Adaları (İspanya), Madeira Adaları (Portekiz), Saint Helena, Ascension and Tristan da Cunha (İngiltere)
İspanyol Enclaves: Ceuta, Melilla, Chafarinas, Peñón de Vélez
Hint Okyanusu Adaları: Mayotte (Fransa), Reunion (Fransa), Sokotra (Yemen)
Afrika'nın Önemli Şehirleri
Cezayir - Cezayir'in başkenti, güney Akdeniz kıyısında en kuzeydeki başkent ve en büyük şehir, bir Avrupa sömürge mimarisi ve arap medina karışımı.
Akra - Gana'nın başkenti ve seyahat edenler için Batı Afrika'daki en erişilebilir şehirlerden biri
Addis Ababa - Etiyopya'nın büyük başkenti ve STK'lar ve Afrika Birliği için büyük bir merkez
Kahire - Eski Mısır'ın önemli anıtlarına sahip olan Afrika'daki en büyük şehir
Cape Town - Masa Dağı, Ümit Burnu ve diğer birçok cazibe merkezi ile Güney Afrika'nın ikonik Ana Şehri
Dakar - Senegal'in başkenti ve Afrika'daki en batı şehri
Johannesburg - Güney Afrika'nın en büyük şehri ve belki de kıtanın kilit finans ve ekonomi merkezi
Luanda - son on yılda büyük bir rönesans geçiren Angola'nın başkenti
Marakeş - Fas'ta antik ve modern bir karışımı
Nairobi - Kenya'nın başkenti ve Doğu Afrika'daki en büyük şehir
Afrika’da Gezilecek Yerler
Afrika kıtası, insanlığın yaşadığı ilk kara parçalarından birisidir. Bundan dolayı kıtanın farklı noktalarında çok sayıda tarihi yapı ve doğal güzellik vardır. Bu tarihi yapıların tamamı günümüze kadar ulaşamamış olsa da kalanlar ve sonradan inşa edilenler, insanların keyifli zaman geçirme noktasındaki beklentilerini fazlasıyla karşılar.
Aşağıda Afrika kıtasında gezilmesi gereken önemli yerlerden bazılarına değindik. Daha detaylı bilgiler için ülke ve şehir içeriklerine gidiniz.
Afrika’da gezilecek yerlerve bunlara ilişkin genel bilgiler şu şekildedir:
- Victoria Şelalesi: Mosi-oa-Tunya adıyla da bilinen Victoria Şelalesi, Zambezi nehrinin üzerinde yer alır. Zimbabve ve Zambiya sınırında bulunan şelalenin yüksekliği 128 metredir. Genişliği ise 1,7 km olup, bundan dolayı geniş bir alana yayıldığı söylenebilir. Adeta devasa bir havuzun doldurulması görüntüsüne sahip olan Victoria Şelalesi, dünyanın en etkileyici noktalarından birisi kabul ediliyor.
- Kilimanjaro Dağı: Afrika kıtasının en yüksek noktası olan Kilimanjaro, sönmüş bir stratovolkandır. Büyülü bir görüntüye sahip olan dağ, Tanzanya sınırları içerisinde yer alır.
- Kruger Ulusal Parkı: Afrika’daki en önemli safari noktalarından birisidir. Geniş bir alana sahip olan ulusal parkta, çok sayıda yabani hayvanı doğal ortamlarında görme imkanı vardır. Özellikle vahşi hayvanları yakından görmek, insanları çok fazla etkilemektedir. Burası Güney Afrika’dadır.
- Masai Mara: Belgesellerde adı çok sık geçen Masai Mara, Kenya sınırları içerisinde yer alır. Doğal yaban hayatın en güzel görüleceği noktalardan birisi olan Masai Mara, hayvanların yaşantısı ve göçlerinin görülebileceği bir yerdir. Bunun dışında Afrika'nın doğal güzelliklerinden birisi olduğunun söylenmesi de yanlış olmaz.
- Mısır Piramitleri: Dünyanın en özel noktalarından birisi olan piramitler, Mısır’da bulunur. Giza piramidi bunların en büyüğü olup, devasa yapısıyla insanları fazlasıyla etkiler. 7 harikadan birisi olan piramitlerin gizemli hikayeleri vardır. Piramitlerin dışında bölgedeki sfenksler de ilgi çekmektedir.
- Kahire Mısır Müzesi: İnsanlığın en eski yerleşim birimlerinden birisi olan Mısır’da yapılan kazılarda çıkarılan çok sayıda eserin sergilendiği müzedir. İçerisinde 120.000’den fazla eser bulunan müze, dünyanın en önemli kültür merkezlerinden birisidir.
- Karnak: Mısır’da bulunan bir diğer önemli tarihi yapı olan Karnak, Amen-Ra tapınağıdır. İçerisinde 200’den fazla yapının olması, tarih severler için çok önemli bir güzellik sunar.
- Kirstenbosch Ulusal Botanik Bahçesi: Güney Afrika Cumhuriyeti’nde bulunan Kirstenbosch; nadir bitki türleri ve doğal yürüyüş parkurlarının olduğu bir alandır.
Afrika gezilecek yerler denildiği zaman, bunların haricinde de çok sayıda farklı alternatif gelir. Kara kıtanın her köşesinin ayrı bir güzellikle dolu olduğunu söylemek mümkündür.
Afrika Konuşma Dilleri
Dünyanın en büyük ikinci kara parçası olan Afrika’da konuşulan dillerin sayısı çok fazladır. Ülkelerin resmi dillerinin dışında, halk tarafından konuşulan farklı diller de bulunmaktadır. Bundan dolayı kıtada konuşulan dillerin sayısının 2 binden fazla olduğu tahmin ediliyor.
Kıtada konuşulan dilleri, genel manada iki ayrı grupta incelemek mümkündür. İlk grup, sadece Afrika kıtasında konuşulan dillerdir. İkinci grup ise Afrika’da sonradan konuşulmaya başlanan dillerdir. Sadece burada konuşulan diller; Nil-Sahra, Khoisan, Nijer-Kongo, Bantu, Afro-Asyatik ve Avustronezya’dır. Afrika’ya sonradan gelen diller, genellikle son yüzyılda sömürgecilik faaliyetleri sonucunda gelmiştir. Bu diller; İngilizce, İspanyolca, İtalyanca, Portekizce ve Almanca’dır.
Afrika’da yaygın olarak kullanılan dillerin Arapça gelir. Cezayir, Çad, Fas, Tunus, Sudan, Somali, Libya, Eritre, Mısır, Cibuti ve Komorlar gibi ülkeler Arapçayı resmi dil olarak kabul etmektedir. Arapçayı resmi dil olarak konuşan kişi sayısı 150 milyondan fazladır.
Afrika Vize Bilgileri
Afrika’da bulunan ülkelerden bazıları, ülkemizden gelen ziyaretçiler için vize isterken, diğer kısmı ise bu işlem için vize talep etmemektedir. Vizesiz olarak gidilebilecek Afrika ülkesi sayısı 20 civarındadır. Bunlardan bazıları 90 gün ziyaret hakkı verirken, bazılarında ise bu rakam 30’dur. Vizesiz olarak gidilebilecek ülkeler Madagaskar, Seyşeller Adaları, Botsvana, Burundi, Cibuti, Fas, Gambiya, Mauritius, Mozambik, Senegal, Togo, Tunus, Uganda, Güney Afrika Cumhuriyeti, Komor Federe İslam Cumhuriyeti, Libya, Sudan, Svaziland, Tanzanya, Yeşil Burun Adaları ve Zambiya’dır.
Yukarıda yer alan ülkelerden bazıları, vizeyi sınır kapılarında vermektedir. Bundan dolayı bunlar da vizesiz seyahat edilebilen Afrika ülkeleri arasında değerlendirilmiştir. Vize için talep edilen ücret ise ülkelere göre değişse de genel olarak 50 dolar seviyelerinde denilebilir.
Afrika Yeme-İçme Kültürü
Afrika kıtasına hakim tek bir yemek kültüründe bahsetmek mümkün değildir. Kıtanın farklı noktalarındaki yemek kültürleri arasında ciddi farklılıklar vardır. Burada yapılan yemeklerin bir bölümü, tamamen yereldir. Diğer kısmı ise Avrupalılar tarafından kıtaya getirilmiştir.
Okyanus ve deniz kenarındaki ülkelerde, mutfaklarda balık yoğun bir şekilde kullanılırken, iç kısımdaki ülkeler için benzer bir durum söz konusu değildir. Ayrıca kıtada yetişen meyve ve sebzelere göre de yemek türleri değişir. Fakir ülkelerde genellikle sebze ve kuru tahıllar ile yemekler yapılırken, nispeten biraz daha gelişmiş ve zengin olan ülkelerdeki çeşitlilik daha fazladır.
Afrika’da Ulaşım
Afrika, dünyanın gelişmişlik bakımından geri kalmış sayılabilecek bölgeleri içerisinde bulunduruyor. Buna bağlı olarak ulaşım noktasında da tam bir standarttan bahsetmek mümkün değildir. Kıta genelinde ulaşımın kara yolu ile sağlandığını söyleyebiliriz. Eski model araçlarla yapılan ulaşım, bazı noktalarda güvenlik riskleri taşıyor. Bunun haricinde kıtadaki her ülkede havalimanı var. Bu da dünyanın farklı noktalarından buraya havalimanı ile gelmeyi mümkün hale getiriyor. Fakat bazı ülkelere direkt uçak bileti bulmak çok zor olabiliyor.
Afrika’da Güvenlik
Afrika'daki bazı bölgelerde, devlet gücü yeterince etkili değildir. Ülkelerin fakir olması, böyle bir sonucun doğmasına neden olur. Bu da güvenlik riski anlamına gelir. Özellikle kabilelerin yaşadığı bölgelerde ve kırsal kesimlerde bu durum daha fazla gözlenir. Fakat gelişmişlik seviyesi yüksek ülkelerde böyle bir durum söz konusu değildir.
Afrika’da Sağlık
Afrika’ya verilen isimlerden birisi de Kara Kıta’dır. Bu ismin verilmesinin bir nedeni de sağlık sorunlarıdır. Özellikle bazı bölgelerdeki su sıkıntısı, kendisini salgın hastalık şeklinde gösteriyor. Sağlık kuruluşlarının eksikliği de bu duruma eklendiğinde, Afrika'nın bazı noktalarının sağlık açısından riskli olduğu söylenebilir. Ayrıca susuzluğun dışında, buradaki bir diğer problem ise açlıktır. Bu da sağlık sorunları ile sonuçlanır.