Samsun’un en önemli ilçelerinden olan
Çarşamba, farklı özellikleri ile dikkat çekiyor. Ovası, tarihi ve doğası ile
Samsun Çarşamba, farklı bir gezi isteyenlerin önemli alternatifleri arasında gösterilebilir. Samsun kent merkezine 36 km uzaklıkta bulunan ilçenin nüfusu ise 140 bin seviyelerindedir.
Çarşamba Tarihi
Karadeniz'e kıyısı olan ilçenin konumu, farklı avantajlar sağlamaktadır. Bundan dolayı
Çarşamba tarihi 6000 yıl geçmişe gitmektedir. Milattan önce 4000’li yıllarda kurulduğu tahmin edilen ilçenin Hitit ve Frigya gibi önemli uygarlıkların egemenlikleri altında yaşadığı bilinmektedir.
Bilindiği gibi Karadeniz’in en verimli topraklarının bir kısmı ilçede, Çarşamba ovasında bulunmaktadır. Bundan dolayı geçmişteki yaşayan insanların buraya çok özel bir ilgisi vardı. Bu ovayla ilgili ortaya çıkan kaynaklar incelendiğinde, milattan önce 8.yüzyılda burada kadın savaşçıların varlığından bahsedildiği görülür. M.Ö. 6.yüzyıla gelindiği zaman tarihi kaynaklarda bölgedeki Perslerden bahseder. Daha sonra ise Roma İmparatorluğunun hakimiyeti başlar ve bu hakimiyet uzun bir süre devam eder.
Türklerin Anadolu’ya gelmeye başlamasıyla birlikte, buraya ilk olarak Porsukoğulları gelir ve Porsuk köyünü kurar. Köyün olduğu bölgede zaman için düzenli panayırlar kurulmaya başlanır ve bunlara Çarşamba pazarı adı verilir. İlçenin adının buradan geldiği tahmin edilmektedir. Bunların ardından kente Selçuklular ve beylikler hakim olduktan sonra hakimiyet Osmanlı Devleti’ne geçer.
Çarşamba'da Gezilecek Tarihi Yerler
Tarihi oldukça eskiye dayanmasına rağmen, kentteki tarihi yerlerin sayısının az olduğu söylenebilir. Bunun nedeni olarak geçmişte inşa edilen yapıların doğal afetler ve bölgeye hakim olma isteğine bağlı ortaya çıkan savaşlar nedeniyle günümüze kadar ulaşamaması gösterilmektedir. Günümüze ulaşan eserler ise
Çarşamba’da gezilecek yerler arasında önemli bir yer tutmaktadır.
Kim tarafından yapıldığı bilinmeyen cami, 1206 yılında inşa edilmiştir. Anadolu'nun ahşap mimarisinin ilk örneklerinden birisi olan yapı, Çay Mahallesinde bulunur. Yapının en önemli özelliklerinden birisi, çivisiz olarak inşa edilmiş olmasıdır. Yapımında bir süre sonra 1335 yılında geniş kapsamlı bir onarımdan geçen yapı, günümüze kadar ulaşmıştır.
Caminin etrafında kimlere ait olduğu bilinmeyen mezarlar vardır. Garipler ve Kökçeli mezarlığı olarak bilinen bu alan da kente gelindiğinde ziyaret edilebilir.
Yakın tarihte inşa edilen Yeni Köprü, Cumhuriyet tarihinin ilk eserlerinden birisidir. 1931 yılında inşa edilen ve araçların geçişi için yapılan köprünün uzunluğu 274 metredir. 12 ayağı ve su akışı için geniş gözlere sahip olan köprü, yakın zamanda araç trafiğine kapatılmış ve sadece yayaların kullanımına bırakılmıştır.
Erbaalı Rıdvan Bey tarafından ilk olarak mescit olarak inşa ettirilen söz konusu yapı, daha sonra camiye çevrilmiştir. 1201 yılında yapılan mescidin ilginç birde hikayesi vardır. Erbaalı Rıdvan Bey’in kızın Yeşilırmak’ta kaybolmuş ve daha sonra Çarşamba’da bulunmuştur. Rıdvan Bey, bu mescidi kızının anısına inşa ettirmiştir.
Tarihi güzellikler denildiği zaman aklımıza genelde yapılar gelir. Fakat Çarşamba’da bulunan bir çınar ağacı, adeta bunun aksini ispat etmektedir. Yüzyıllara şahitlik eden bu ağacın yakınında, yedi farklı noktadan su fışkıran kayanın üzerine inşa edilen değirmen bulunmaktadır. Değirmenin, 7 taşı bulunmaktadır. Ayrıca burada Arap Dede adındaki bir zatın mezarının da olduğu tahmin ediliyor.
Çarşamba'nın Gezilecek Doğal Yerleri
Karadeniz Bölgesinin en önemli noktalarından olan Çarşamba'nın gezilecek yerlerinin bir kısmı da doğal güzellikleridir.
Çarşamba gezilecek yerler, doğal güzellikleri ile adeta insanları büyülemektedir.
İlçenin şüphesiz en önemli doğal güzelliği Karadenizdir. Sahil şeridi, insanların zamanlarının önemli kısmını geçirdikleri alandır. Burada yer alan kafe ve restoranlara gelen insanlar, deniz manzarasının tadını çıkarmaktadır.
Çarşamba'nın bir diğer doğal güzelliği Yeşilırmak’tır. Irmağın çevresinde rekreasyon çalışması yapılmış olup, insanların daha kaliteli zaman geçirmeleri sağlanmaktadır. Restoran, yürüyüş parkurları, yüzme havuzu, kafeler, Çarşamba evleri ve benzer çok sayıda alan buraya inşa edilmiştir. Oldukça geniş bir alana sahip olan Adapark, insanların rahatlıkla gezmesi için üç vagonlu trenle de gezi hizmeti vermektedir.
Çarşamba'nın Yöresel Yemekleri
Çarşamba, geçmişi çok eskiye dayanan bir yerleşim merkezidir. Söz konusu merkezin kendine has bir yemek kültürü vardır. Bu kültür, ilçenin tamamında kendisini net bir şekilde göstermektedir. Çarşamba’da ne yenir sorusunun da cevabı olan söz konusu yöresel yemekler şunlardır:
- Büryan
- Tirit
- Keşkek
- Kıvratma
- Mısır Çorbası
- Karmaç
- Lepsi
- Balcan turşusu
- Poot
Çarşamba'nın Neyi Meşhur?
Çarşamba neyi meşhur denildiği zaman akla gelen farklı konular vardır. Bunlardan birisi, ilçenin ülke çapındaki fındığıdır. Karadeniz genelinde fındık yetiştirilmesine rağmen, ilçede yetişen fındığı lezzeti ve genel özellikleri daha fazla ilgi görmektedir.
Çarşamba Nerede, Nasıl Gidilir?
Çarşamba nerede sorusuna verilecek ilk cevap Samsun’dadır olacaktır. Samsun ilçelerinden olan Çarşamba'nın etrafında Tekkeköy, Ayvacık, Terme ve Salıpazarı ilçeleri bulunmaktadır. Kentin kuzeyi ise tamamen Karadeniz sahilidir.
Çarşamba’ya nasıl gidilir sorusu, ilçenin konumu ile direkt olarak ilgilidir. Samsun kent merkezine sadece 36 km uzaklıkta bulunması sebebiyle buraya Samsun üzerinden gelinebilir. Samsun’dan düzenli olarak kalkan minibüslere binildiğinde, yaklaşık 40 dakika sonra ilçeye ulaşılabilir. Ayrıca Çarşamba ile Ordu arasındaki mesafe 112 km olup, Ordu’dan da özel araçlarla buraya gelinebilir.
Ülkemizin
Ankara,
İstanbul ve
Adana gibi büyük kentlerinden kalkan ve Samsun'a gelen otobüslere binilerek ilçeye gelmek mümkündür. Bunun haricinde ise Samsun’da bulunan hava limanı üzerinden de ilçeye gelinebilir. Özellikle hava limanı ile ilçenin arasının sadece 17 km olması, hava yolu ile buraya gelmeyi kolaylaştırmaktadır. Bu sayede sadece birkaç saat içinde ülkenin en uzak noktalarından uçakla buraya gelinebilir.
