Siverek gezilecek yerler ve görülmesi gereken doğal güzellikler açısından ilgi çekici bir ilçemizdir. Şanlıurfa’nın 13 ilçesinden biri olan Siverek, il merkezine yaklaşık 31 kilometre uzaklıkta bulunmaktadır. Türkiye'nin yüz ölçümü bakımından en büyük ilçesi olma özelliğine sahiptir. Siverek tarihi dokusu, yöresel lezzetleri ve sunduğu doğal ve tarihi güzelliklerle hızla en çok ziyaret edilen ilçelerden biri haline gelmektedir. Turistik anlamda kazandığı değerle her sene gelişmeye devam etmektedir.
Siverek’in Tarihi Hakkında Bilgi
Siverek tarihi Sümer ve Asurlulara kadar uzanmaktadır.Karacadağ yanardağının batısında ve Fırat'a doğru uzanan bir ilçe olan
Şanlıurfa Siverek, konumu sayesinde birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış bir bölgedir. Bir kültür ve asalet kent olan Siverek, kendine has örf ve adetleri, tarihi camileri ve doğal güzellikleriyle her sene binlerce turiste ev sahipliği yapmaktadır. Milli mücadele sırasında Urfa'nın kurtuluşunda büyük mücadeleler veren ve büyük kahramanlıklar gösteren Siverek 1923 yılında vilayet merkezi yapılmıştır. İlçedeki aşiret yapılanması ve aşiretler arası rekabet sebebiyle 1926 yılında Siverek vilayeti ilçe yapılmıştır.
Siverek'te Gezilecek Tarihi Yerler
Siverek'te gezilmesi gereken tarihi yerler sahip olduğu eski tarih sebebiyle oldukça fazladır. Türkiye genelinde kültür ve ilim dünyası için pek çok değerli isim Siverek’ten çıkmıştır. Sahip olduğu kültür mozaik yapısı ve Asurlulara uzanan tarihi ile görülmesi gereken birçok tarihi yere sahiptir. İşte gezilip görülmesi gereken tarihi yerlerden bazıları;
- Siverek Kalesi: Asurlular zamanında yapılmış olan Siverek Kalesi, toprak yığını bir tepede inşa edilmiştir. Asur medeniyetinden kalan büyük kesme taşlarla inşa edilen kale tehlike arz ettiği için restore edilmiştir. Tarihi dokusu ile görülmeye değer yerlerden bir tanesidir.
- Siverek Ulu Cami: Siverek merkezde bulunan Ulu Cami, kitabesinde iki ayrı tarihe kayıtlıdır. Caminin minaresinin Hamdullah Bey tarafından inşa edildiği bilinse de kim tarafından yapıldığı konusunda çeşitli söylentiler bulunmaktadır.
- Hüseyin Çeribaşı Camisi: Halk arasında Sulu Cami olarak bilinen Hüseyin Çeribaşı Camisi, Siverek Çeribaşı Hüseyin tarafından inşa edilmiştir. Caminin görülmeye değer olmasını sağlayan mimarisi ile dikkat çekiyor. Altında bulunan kanaldan su geçmesi ise camiyi büyüleyici kılan özelliklerden bir tanesidir.
- Gülalibey Camisi: 1071 yılında Gülabi Bey tarafından inşa edilen Gülalibey Camisi, Siverek'te mutlaka görülmesi gereken tarihi yerlerden bir tanesidir. 1955 yılında Siverek Derneği tarafından minaresi inşa edilmiş ve restorasyon çalışmaları yapılmıştır.
- Yer Altı Hamamı: Siverek Kalesi’nin güneyinde bulunan Yer Altı Hamamı’nın tarihi 1750’li yıllara dayanmaktadır. Hamamın Hititlere ait olabileceği düşünülmektedir. 1750 yılında tesadüfen keşfedilene bu hamam, günümüzde tarihi dokusunun büyük bir kısmını kaybetmiştir.
- Abdalağa Hamamı: Siverek Kalesi’nin doğusunda bulunan Abdalağa Hamamı, Osmanlı zamanında yapılmıştır. Uzun yıllar yöre halkına hizmet eden bu hamam, günümüzde harabe şekline dönmüştür.
- Serap Çeşmesi: Kaynağı ya da kim tarafından yapıldığı bilinmeyen Serap Çeşmesi, Yer Altı Hamamından 150 ila 200 metre uzaklıkta yer almaktadır.
- Hacı Pınar Çeşmesi: Siverek’in merkezinde yer alan Hacı Pınar Çeşmesi, Selçuklular zamanında inşa edilmiştir. 1933 yılında restore edilen çeşme ilçenin sembolü haline gelmiştir.
- Eski Hükümet Konağı: 1903 yılında Abdülhamit’in emri ile inşa edilen konak, 1908 yılında hizmete girmiştir. 1980 yılında çıkan bir yangın sonucunda büyük zararlar görmüştür. Sonrasında Anıtlar Kurulu tarafından koruma altına alınmıştır.
Siverek'te Gezilecek Doğal Güzellikler
Siverek'te gezilmesi gereken doğal güzellikler arasında sınırlı seçenek olsa da sırf Takoran Vadisini görmek için gelen binlerce ziyaretçi bulunmaktadır. Siverek'te mutlaka görmeniz gereken doğal güzelliklerden bazıları şu şekildedir;
- Siverek Ovası: Yer yer dalgalı bir arazi konumunda olan Siverek Ovası, Karacadağ’dan püsküren lavlarla kaplıdır. Jeolojik yapısı ve bazalttan dolayı belirli bölgelerde siyah taşlı alanlar bulunmaktadır.
- Takoran Vadisi: Fırat Nehri’nin doğal güzelliğini sunan Takoran Vadisi, Türkiye'nin en büyük barajı konumunda olan Atatürk Barajı yapıldıktan sonra ortaya çıkmıştır. Siverek ile Adıyaman'ın Gerger ilçeleri arasında uzanan bu vadi, 20 kilometre uzunluğa sahiptir. Haftada 500 turist ağırlayan vadi, doğal güzelliğiyle her geçen gün daha fazla dikkat çekmektedir. Çevresinde çok sayıda şelale ve mağara bulunmaktadır.
Siverek'te Düzenlenen Festivaller
Siverek festivalleri bölgeye artan ilgi ve ziyaretçi sayısı sayesinde yapılan çalışmalarla yavaş yavaş şekillenmeye başlamıştır. Şu an yapılan festivallerin sayısı sınırlı olsa da zamanla artacak gibi gözüküyor. İşte Siverek'te gerçekleşen festivaller;
- Takoran Kültür ve Doğa Festivali: 2018 yılında Takoran Kültür ve Doğa Festivali başlatıldı. Siverek belediyesi tarafından düzenlenen bu festival, üç gün sürmektedir. Yöresel yemekler, doğa gezileri, olta balıkçılığı yarışmaları, Takoran Vadisi’nde yapılan tekne turları ve konserlerle taçlandırılan bu festivalin geleneksel hale geleceği ve her sene yapılacağı belirtilmiştir.
- Siverek Şire Üzümü Kültürü ve Sanat Festivali: Yavaş yavaş unutulmaya yüz tutmuş olan kültür ve geçim kaynağı olan üzümün tanıtılması amacıyla yapılmaktadır. Festival kortejinin yürüyüşü, Şire üzümü yarışması, konserler, fuarlar ve yemek yarışmaları ile hareketli geçen bu festival katılmaya değerdir.
Siverek'te Ne Yenir?
Siverek yöresel yemekleri farklı tatları ile ziyaretçilere farklı ve doyurucu bir yemek deneyimi yaşatmaktadır. Bağları, pekmezi, üzüm türleri, mayhoş narları, pestili, kesmesi, peyniri, ayranı ve sütü ile meşhur olan Siverek'te mutlaka tatmanız gereken lezzetlerden bazıları şu şekildedir;
- Pıt Pıt Çorbası: İnce bulgur, sade yağ ve soğan ile yapılan bu çorba Siverek’in yöresel lezzetlerinden bir tanesidir. Kıvamı ne çorba gibi sulu ne de pilav gibi katı olan bu yemeği mutlaka denemelisiniz.
- Siverek Tavası: Kıyma, domates, kırmızı ve sivri biberler, sarımsak ve bol isot ile yapılan bu yöresel lezzet acı severler için harika bir tat sunmaktadır. Lezzeti ve sunumu ile herkesin beğenisini kazanan bu yöresel tat, Siverek'te esnafların dayanışma ruhunu da yansıtmaktadır.
- Peynirli Ekmek: Şeker kullanılarak yapılan peynirli ekmek börek tadında olmakta ve farklı lezzet sunmaktadır.
- Ekşili Sıkma: Köftelerin küçük toplar haline getirilerek hazırlandığı bu yemek, lezzeti ile herkes tarafından beğenilmektedir.
- Yarpuz Ekşisi: Nohut, buğday, yarpuz, sumak ve biber salçasının güzel bir şekilde bir araya getirildiği bu yemek, Urfa'nın en meşhur lezzetlerinden bir tanesidir.
- Zingil Tatlısı: Un ve şeker ile yapılan zingil tatlısı, Siverek’in en meşhur tatlılarından bir tanesidir.
- Şolık Tatlısı: Şıllık tatlısı olarak da bilinmektedir. Asıl ismi Şileki olan tatlının bilinen isimlerinden diğerleri; Şolık, Şiliki, Şike olarak sıralanabilmektedir. Yapımı çok basit ve tadı buna rağmen çok güzel olan bu tatlıyı mutlaka denemelisiniz.
Siverek Nerede ve Nasıl Gidilir?
Siverek nerede sorusunun cevabı Şanlıurfa’da olarak verilebilmektedir. Siverek’in uluslararası coğrafik koordinatları 37.6208153, 39.4035876 olarak belirlenmiştir. Şanlıurfa merkez ile Siverek arası mesafe olarak yaklaşık 31 kilometredir. Araba ile yapacağınız bir yolculuk yaklaşık bir buçuk saat sürecektir. Şanlıurfa şehir merkezinden kalkan dolmuşlar ile Siverek'e ulaşmak mümkündür. Dolmuş seferleri düzenli olarak yapılmaktadır. Siverek'e Adıyaman üzerinden de gidilebilmektedir. Adıyaman üzerinden yapılacak olan yolculukta Atatürk Barajı üzerinden feribotla ulaşım mümkün olmaktadır.