Çaycuma, Zonguldak'ın ilçelerinden biridir. İl merkezine 52 kilometre mesafede bulunur. Filyos Çayı ilçenin içinden geçer ve sonra denize dökülür. Yerleşim Filyos Çayı’nın iki yanındaki yamaçların ortasındadır. İlçe Filyos Vadisi’nde yer alır.


Sanayi sektörünün geliştiği ilçede yaz ayları çok yüksek sıcaklıklar yaşanmaz, kış aylarında da çok fazla soğuk olmaz. Geçmişi çok eskilere dayanan Çaycuma'nın tarihine kısaca değinelim.

Çaycuma Tarihi

Zonguldak Çaycuma'nın olduğu bölgedeki en eski yerleşim Filyos Çayı’nın denizle buluştuğu yerde kurulmuştur. Bu yerleşimin tarihi milattan önce 3’üncü yüzyıla kadar uzanır. Ticaretin öne çıktığı bu alanda yine ticaret amaçlı bir koloni kurulmuştur. Miletos kolonisi olan bu yerleşim Tios Kenti’dir. Burası günümüzde Filyos beldesinin olduğu ve Filyos Çayı’nın denize döküldüğü yerdir. Daha sonraki yıllarda bu çevre Kimmerler sınırlarına dahil edilmiş ardından Lidya Devleti hüküm sürmüştür. Milattan önce 6’ncı yüzyılda Persler Lidyalıları yenerek buraya hakim olmuştur. Perslerin egemenliğine ise Büyük İskender son vermiştir. İlerleyen yıllarda bölgede Doğu Roma İmparatorluğu hüküm sürmüştür.


Malazgirt Savaşı’ndan sonra Türklerin Anadolu’ya yerleşmeye başlamasıyla bölgede de değişimler olmuştur. Anadolu Selçuklu Devleti kuruluş zamanlarında ilçe ve çevresi Selçukluların yönetimine geçmiştir. Ardından tekrar Bizans yönetimi görülse de beylikler döneminde Candaroğulları Beyliği burayı ele geçirmiştir. Osmanlı Devleti sınırlarına ise Fatih Sultan Mehmet zamanında dahil olmuştur.

Tarihi ve kültürel yapısıyla öne çıkan Çaycuma gezilecek yerler listesini sizin için derledik.

Tios Antik Kenti

Tios Antik Kenti, ilçeye bağlı Filyos beldesinde bulunur. Bölge arkeolojik sit alanı olarak korunmaktadır. Tios Antik Kent’i Karadeniz kıyılarında bulunan ve araştırılan ilk arkeolojik kenttir. Kazılar ile antik kentteki birçok eser gün yüzüne çıkmıştır. Fakat hala toprağın altında olan büyük bir alanın olduğu biliniyor.

Tios Kenti milattan önce 7’nci yüzyılda kurulmuştur. O tarihten önce bölgede yerli bir kabilenin yaşadığı biliyor. Komutan Tios ve etrafındakiler burada söz konusu antik kenti kurmuştur. Ticaret için önemli bir nokta olan bölgede torik ve palamut avcılığı yapılmıştır. Milattan önce 70’li yıllarda ise kenti Romalılar yağmalamış ve büyük oranda burayı yıkmıştır. Daha sonra yeniden kurmuş ve mısır, üzüm, balık ticareti bölgede yoğunlaşmıştır. Beşinci yüzyıla gelindiğinde bölgede Bizans’ın hüküm sürdüğü görülür. Kent dini bir merkez haline gelmiştir.

Filyos Kalesi

Filyos Kalesi bölgenin kuzeyindeki tepenin üzerine konumlandırılmıştır. Ortaçağda inşa edilen duvarlar ve Roma döneminden kalma kuleye ait kalıntılar günümüze ulaşmıştır. Kalenin duvarları 2003 yılında restore edilmiştir. Aynı yıl alan Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınmıştır.

Su Kemeri ve Tonozlu Galeri

Çaycuma'daki Tuğla Fabrikası’nın yakınında bulunur. Dört kemerli su kemeri ve tuğladan tonozlu bir galeri şeklindeki kalıntının daha büyük bir yapının bölümü olduğu düşünülüyor. Bu alandan çıkarılan tarihi küpler, kilise levhaları, mermer sütun kaideleri ve mimari kalıntılar fabrikanın bahçesinde sergilenmektedir.

Çayır Köyü Su Mağarası

İlçeye bağlı Çayır köyünde bulunan mağara doğal bir mirastır. Büyük bir alanı kaplayan oluşumun uzunluğu 1300 metredir. İçinden yer altı nehirleri kar ve bunların üzerinde botla gezilebilir. Nehrin mağaranın girişinde oluşturduğu birikintide alabalık yaşar. Mağara çıkışında da dinlenilebilecek, piknik yapılabilecek alanlar vardır. Bu alan geniş bir ormanlık arazinin ortasında yer alır. Doğal yapısı oldukça etkileyicidir. Bölgede Tion kenti zamanlarından kalma suyolları da görülür. Bunlar aracılığıyla mağaradaki su kente taşınmıştır. Köyde ayrıca Osmanlı zamanından ve Cenevizlilerden kalma iki kemer köprü bulunur.

Çaycuma Nerede? Nasıl Gidilir?

Çaycuma Zonguldak il merkezine 52 kilometre mesafede bulunur. Doğu tarafı Bartın ili ile sınırı oluşturur. Güneyi Gökçebey ilçesi, batısı Zonguldak il merkezi ve kuzeybatısı Kilimli ilçesi ile çevrilidir. İl merkezinden kalkan toplu taşıma araçları ile ilçeye ulaşım sağlanabilir. Ayrıca Çaycuma’da Zonguldak Havalimanı da bulunur. Bu sayede bölgeye ulaşım oldukça kolaydır.