Ahlat, Bitlis’in ilçelerinden biridir. İl merkezine 60 kilometre mesafede bulunur. Van Gölü kıyısına kurulan ilçe gölün en güzel sahillerine sahiptir. Bölgenin yapısı gereği neredeyse bütün evler göl manzaralı olur. Gölün kıyısındaki plaj ve kumsaldan göle girmek mümkündür. Diğer yandan bölgedeki tarihi kalıntılar da görülmeye değerdir. Dilerseniz Ahlat'ın tarihine bir göz atalım.

Ahlat Tarihi

Ahlat’ta ilk yerleşim Urartu’lar zamanında kurulmuştur. İleriki dönemde Bizans ve kısa süre Abbasi idaresi görülür. 1071 Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’ya gelen Selçuklu Türkmen boylarının ilk yerleştiği bölge Ahlat’tır. Bölgede beylikler kurularak idare sağlanmıştır. 12-13’üncü yüzyıllar arasında ilçe tarihindeki en kalabalık nüfusa ulaşmıştır. Ortaçağda İslam dünyasının “Kubbet-ül-İslam” olarak andığı üç şehirden biridir.


Ticaret, bilim ve sanat merkezi haline gelen Ahlat’ta o yıllardan kalan birçok mimari eser de bulunur. Bu yıllardan sonra bölgeye düzenlenen Moğol saldırıları ilçeye büyük zarar vermiştir. Moğol saldırıları sonucunda bölgede çok geniş mezarlıklar kurulmuştur. O dönemden kalan mezarlar, türbeler ve mezar anıtları oldukça sanatsal yapıdadır. Köklü bir tarihsel mirası olan Ahlat’ta gezilecek yerler listesini sizin için derledik.

Selçuklu Mezarlığı

Selçuklu Mezarlığı, Meydanlık Kabristanı adıyla da bilinir. Mezarlık 200 dönümlük bir arazı üzerine kurulmuştur. Mezarlar 12’inci yüzyıldan 16’ncı yüzyıla kadarki süreçte oluşturulmuştur. İçinde hem sanduka mezarları hem oda tarzı mezarlar bulunur. Oda tarzı mezarlar Orta Asya Türk mezar tipine uygun yapılmıştır. Alanda ortalama 1000 tane mezar taşı vardır. Bu taşlar Orhun Yazıtları’na benzer yapıdadır ve her biri dönemin önemli sanatçıları tarafından yapılmıştır. Mezar taşlarından bazıları 3,5 metreye kadar ulaşır. Mezarlığın bulunduğu alan Açıkhava müzesi durumundadır.

Ahlat Müzesi

Ahlat Müzesi 1971’de ziyarete açılmıştır. Burada bölgeye ait tarihi kalıntılar sergilenmektedir. Kalıntılar Tunç Çağı, Demir Çağı, Roma dönemi, Helenistik dönem, Selçuklu Devleti ve Osmanlı İmparatorluğu’ndan kalmadır. Müzenin yeni yeri Selçuklu Mezarlığı’nın yanındadır. Müze sabah 9.00 ve akşam 19.00 saatleri arasında ziyarete açıktır.

Emir Bayındır Kümbeti ve Camii

Emir Bayındır Kümbeti ve Camii Bitlis Ahlat ilçe merkezindeki İkikubbe Mahallesi’nde yer alır. Ovakışla Yolu üzerine konumlanmıştır. 15’inci yüzyıl sonlarında inşa edilen kümbetin kuzey kısmında bir de cami bulunur. Kümbet Akkoyunlu hükümdarı Rüstem ve Bayındır’a aittir. Mimari yapısı oldukça dikkat çekicidir ve günümüze sağlam şekilde ulaşmıştır.

Emir Bayındır Köprüsü

Emir Bayındır, Akkoyunlu Türkmen Beylerinden biridir. Köprü onun tarafından 13’üncü yüzyılda yaptırılmıştır. Van Gölü kıyısında yer alan yapı Tahtı Süleyman Deresi üzerinde konumlanmıştır. Yapı 21 metre uzunluğunda ve tek gözlüdür. Yapı malzemesi olarak kesme taş kullanılmıştır. İki ucunda karşılıklı merdivenler bulunur. Köprü 1954 yılında onarımdan geçmiştir ve hala kullanılmaktadır.

Çifte Kümbet

Çifte Kümbet, Ahlat ilçe merkezindeki İkikubbe Mahallesi’nde yer alır. Biri küçük biri büyük iki kümbet yan yana inşa edilmiştir. Büyük kümbet Akkoyunlulardan Buğatay Aka ve Şirin Hatun’a aittir. Küçük kümbet de Esen Tekin Hatun’a aittir. Bu yapılar 1280 yılında inşa edilmiştir.

Usta Şagirt Kümbeti

Usta Şagirt Kümbeti Ahlat ilçe merkezinin girişinde, Selçuklu Mezarlığı’nın yakınında yer alır. Konum olarak Van Gölü’ne de yakın bir noktadadır. Ahlat ilçesinde bulunan birçok kümbetten en büyüğüdür. Türk sanatının ustalıkla sergilendiği yapılardan biridir. Bu sebeple “Ulu Kümbet” olarak geçer. 13’üncü yüzyılda inşa edildiği bilinen yapının tam olarak yapılış tarihi bilinmemektedir.Kümbet iki katlıdır. Giriş katında mezar, ikinci katta mescit bölümü vardır. Üç penceresi bulunur.

Abdurrahman Gazi Türbesi

Abdurrahman Gazi Türbesi ilçe merkezindeki Tunus Mahallesinde yer alır. Bölgedeki tepenin eteğine konumlanmıştır. Abdurrahman Gazi 641 yılında Hz. Ömer tarafından Ahlat’ı fethetmesi için gönderilmiştir. Burada şehit olan Abdurrahman Gazi, Hz. Muhammed’in sancaktarı Maaz Binul Cebel’in oğludur. Türbe 1974 yılında bölgenin taş ustalarından Tahsin Kalender tarafından yapılmıştır. Bölgede görülen kümbet mimarisine sadık kalınarak tasarlanmıştır.

Ahlat Sahil Kalesi

Ahlat Sahil Kalesi ilçenin Kale Mahallesi’nde yer alır. Bölgeye ilk kale 1224 yılında Urartular zamanında inşa edilmiştir. Fakat deprem sonucu bu yapı yıkılmıştır. Günümüze ulaşan kale Osmanlı zamanında yapılmıştır. Yavuz Sultan Selim’in Şah İsmail’le yaptığı Çaldıran Savaşı’ndan sonra Ahlat ilçesinde Van Gölü kenarında bu kale inşa edilmiştir. Sonraki yıllarda Osmanlı Devleti Irak'a sefer düzenlerken kale genişletilmiştir. İçinde İskender Paşa Camii ve Kadı Mahmut Camii yer alır.

Nemrut Krater Gölü

Nemrut Krater Gölü’nün büyük kısmı Ahlat ilçe sınırları içinde yer alır. İlçeden buraya kalkan otobüsler ile ulaşım sağlanır. Nemrut Dağı’nda bulunan göl deniz seviyesinden 2247 metre yüksekte yer alır. 12 kilometrekarelik yüz ölçümü ile dünyanın en büyük krater gölüdür. Adı milattan önce 2100 tarihinde yaşayan Babil Kralı Nemrut’tan gelir. İçinde çeşitli balık türleri yetiştirilir. Bölgede benzer özellikte birkaç göl daha bulunur.

Nazik Gölü

Nazik Gölü Ahlat ilçe merkezine 16 kilometre mesafede yer alır. Deniz seviyesinden 1816 metre yüksekte konumlanan göl kış aylarında buz tutar. Buzlanma üzerinden araç geçebilecek seviyede gerçekleşir. Bu aylarda çevresindeki merkezlere ulaşım göl üzerinden sağlanır. Üzerinde küçük bir ada bulunur. Tatlı su yapısına sahip gölde sazan balığı yetiştirilir.

Ahlat Nerede? Nasıl Gidilir?

Ahlat, Bitlis il merkezine 60 kilometre mesafede yer alır. İlçe merkezi ile Adilcevaz arası 24 kilometre, Tatvan arası 44 kilometre, Bulanık arası 50 kilometredir. Bitlis il merkezinden ilçeye düzenli toplu taşıma vardır. Bölgeye havayolu ile ulaşılabilir. Önce Van’daki havalimanına oradan da karayolu ile Ahlat'a ulaşılabilir. Tatvan’da bulunan tren istasyonu vasıtasıyla demiryolu ile de gidilebilir.