Türkiye'nin en büyük gölü olan Van Gölü, Van iline bağlı Tatvan ilçesinde bulunur. Volkanik bir göl olma özelliği taşır. Suyu ender rastlanan tuzlu ve sodalı sudur. Bu özelliğinden dolayı gölde yalnızca inci kefali isimli balık türü yaşar. Gölün üzerinde dört ada bulunur. Akdamar, Çarpanak, Adır ve Kuş adaları geçmiş medeniyetlerden izler taşır ve doğal güzellikleriyle büyüleyicidir. Gölün doğu tarafında bulunurlar. Özellikle adaların bulunduğu noktalar yerli ve yabancı turistlerin sıklıkla ziyaret ettikleri yerlerdir.

Van Gölü’nün Oluşumu

Van Gölü buzul çağının ortalarında oluşmuştur. İki yüz bin yıl önce volkanik patlamalar dünya üzerinde yoğun olarak yaşanıyordu. Bu dönemde Süphan Dağı ve Nemrut Dağı’nda da volkanik patlamalar yaşandı. Buradan çıkan lavlar bugün Van ve Muş’un olduğu bölgeyi doldurdu ve dağların arasında bir set oluşturdu. Böylece oluşan çukurda uzun yıllar su birikti ve zamanla Van Gölü oluştu. Bu şekilde ortaya çıkan göllere kapalı havza volkanik set gölü denir. Bu doğal oluşumun çevresi görülmeye değer güzellikler barındırır.


Van Gölü'nün yüzölçümü 3.713 km² olup, gölün ortalama derinliği 171 metre, en derin yeri ise, 451 metredir.

Van Gölü Adaları

Van Gölü’nün üzerinde dört ada bulunur. Akdamar, Çarpanak, Adır ve Kuş adaları gölün üzerindedir. Bunlar Gölün doğusunda yer alır ve teknelerle adalara ulaşılır. Tekne fiyatları kişi başı 15 lira kadardır. Adaların üzerinde değerli tarihi kalıntılar bulunur. Bu yüzden bölge sit alanı olarak korunur.

Akdamar Adası

Akdamar Adası, Her yıl yaz aylarında yerli ve yabancı turistlerin uğrak noktası oluyor. Bölgeye özellikle İran’dan birçok turist geliyor. Adada mavi ve yeşilin bütün tonları hüküm sürerken tarihi yapıları da dikkat çekiyor. Tekne ile 20 dakikalık bir yolculuktan sonra buraya varılıyor. Ada üzerinde tarihi görkemli bir yapı olarak Akdamar Kilisesi bulunuyor. Günümüzde müze halinde olan yapıya müze kartı ile ücretsiz girilebiliyor. Kartı olmayanlar da 3 liralık bir ödeme yaparak ziyaret edebiliyor. Yapı ortaçağ Ermeni mimarisinin izlerini taşıyor. Vaspurakan Kralı Gagik’in Keşiş Manuel’e yaptırdığı ve 915-921 yılları arasından inşa edildiği biliniyor. Yapılış amacı ise 7’nci yüzyılda Van’a getirilen Hakiki Haç’ın bir bölümü burada korumak olarak geçiyor. O yıllarda saray kilisesi olarak kullanılsa da daha sonraları manastır kilisesi olarak kullanılıyor. 2007 yılında müzeye dönüştürülen yapı bakımlı ve görkemli halde ziyaretçilerini bekliyor.

Çarpanak Adası 

Çarpanak Adası ise el değmemiş doğal yapısı ile dikkat çekiyor. Ada üzerindeki doğal yapının korunabilmesi için bölge turizme kapalı tutuluyor. Üzerinde oldukça endemik türler hayat buluyor. Akdamar’da olduğu gibi burada da tarihi bir manastır bulunuyor. Ktous Manastırı’nın 9’uncu yüzyıla ait olduğu düşünülüyor.

Adır Adası

Adır Adası da tarihi ve doğal değerleriyle öne çıkıyor. Bölgede bilimsel araştırmalar ve arkeolojik kazılar devam ediyor. Adanın güney tarafında Lim Manastırı bulunuyor. 11’inci yüzyıldan kalan yapının kilise ve şapel bölümleri hala ayaktadır. Ayrıca ada martı cenneti olarak da anılıyor ve tatil köylerini andıran bir görüntüsü bulunuyor.

Kuş Adası

Kuş Adası bu dört ada içinde en küçük alanı kaplayandır. Akdamar adası ile arasında 4 kilometrelik mesafe bulunur. Diğerlerinde olduğu gibi bu adada da bir manastır bulunur. 1305 yılından kalma yapı diğer kalıntılar kadar sağlam durumda değildir.

Van Gölü Çevresi

Van Gölü ve çevresi birçok aktivitenin yapılabildiği turistik bir alan. Ziyaretçilerin daha uzun süre vakit geçirebilmesi için bazı çalışmalar da sürüyor. Adalara gidilen küçük teknelerin dışında gölde feribot seferleri yapılıyor ve bazı özel yatlar çevrede turluyor. Van Gölü kıyısındaki sahil yolu genellikle ziyaretçilerin yürüyüş yaptığı bir alan. Belirli günlerde ise gölde su sporları yapılıyor. Bölgeye genellikle günübirlik geziler yapılıyor veya piknik yapmak için gelenler oluyor. Ayrıca doğal güzelliklerin arasında özel gün kutlamaları ve düğünlerin de yapılabileceği alanlar mevcut. Kocaeli Parkı, Dsi Kampı, Yeşil Vadi, Öğretmen Kampı gibi alanlar piknik ve diğer aktiviteler için fırsat sunuyor.

Gölün kıyısına kurulan Edremit ilçesi doğal yapısı ve kuruluşuyla sahil kasabalarına benziyor. İlçedeki yazlık evler kiralanarak ya da otellerde kalarak bölgede daha uzun süre gezilebiliyor. İlçedeki sahil yolları, küçük ve güzel lokantalar ve tekne turlarıyla Edremit, Van Gölü denildiğinde akla ilk gelen yerlerden biri. Van gölünün koylarını tekne ile gezmek, uygun bölgelerde yüzmek, doğal güzelliklerin tadını çıkarmak için Edremit güzel bir tercih.

İnci Kefali Festivali

İnci kefali endemik bir balık türüdür. Sodalı ve tuzlu suyu ile Van Gölü ender görülen bir yapıya sahiptir. Bu ortamda yetişen tek balık türü de inci kefalidir. Diğer yandan inci kefali Van Gölü dışında başka bir ortamda yaşamaz. Gölde oldukça yoğun bulunan bu balığı göl çevresinde pişiren ve onunla çeşitli yemekler yapan restoranlar mevcut. İnci kefali her yıl belirli tarihlerde büyük sürüler halinde göç eder ve döner. Döngü Nisan ve Temmuz ayları arasında gerçekleşir ve görsel bir şölen oluşturur. Uçan Balık İnci Kefali Festivali de her yıl Haziran ayında gerçekleştirilir. Van’ın Erciş ilçesinde Deliçay Suyu kenarında yapılan festival oldukça eğlenceli etkinliklere sahne olur.

Van Gölü Nerede? Nasıl Gidilir?

Van Gölü’ne Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan ulaşacaklar şehirlerarası toplu taşıma araçlarını tercih edebilir. Van'ın Diyarbakır ile arası yolculuk yaklaşık beş saat sürer. Ankara’dan gelenler ise 15 saatlik bir yolculuk ile gidebilir. Uzak bölgelerden gelmek isteyenler havayolu veya demiryolunu tercih edebilir. Demiryolu olarak Ankara-Van arası sefer yapan Van Gölü Ekspresi tercih edilebilir. Van'a geldikten sonra toplu taşıma araçları ile Van Gölü’ne ulaşılabilir.