Erzurum'da gezilecek yerler nereleridir sorusunun yanıtı, bu bölgeye gezi veya seyahat planlayan kişiler tarafından merakla araştırılan konular arasında yer almaya başladı. Gezipedia olarak sizler için bu yerleri madde madde sıraladık; ama öncesinde Erzurum hakkında kısa bilgi verelim:
Oldukça eski bir tarihe sahip olan
Erzurum, Palandöken’in eteklerinde size eşsiz bir Anadolu tarihi keyfi sunacaktır. Anadolu'nun en eski yerleşim yerleri arasındadır. Tarihi yapılar bakımından birden fazla medeniyetin eserlerini bünyesinde barındırmaktadır. Aynı zamanda keşfedeceğiniz pek çok doğal güzellikte bulunmaktadır. Erzurum'a seyahat yapmayı düşünüyorsanız ve gezilebilecek yerleri araştırıyorsanız bu yazımızı mutlaka okumalısınız.
Erzurum Tarihi
Erzurum'un bilinen ilk adı TheodosioPolis'tir bunun nedenini Doğu Roma İmparatoru II.Theodosio'nin Erzurum'u, kendi sınırları içerisine eklemesine bağlayabiliriz. 415 tarihinde Theodosios' un emrini verdiği Şark Orduları Kumandanı Anatolius tarafından kurulmuştur. Bugünkü Erzurum ise adını Erzen'in Selçuklular tarafından fethedilmesi sonucu halkın toprakların Anadolu'ya ait olduğunu belirtmek istemesi amacıyla, üzerine Rum kelimesi ilave edilerek Erzen al-Rum demesine bağlayabiliriz. Erzurum ve çevresi, Eski Tunç çağından itibaren yoğun siyasi olaylara tanıklık etmiştir. Bunun sebebi doğal savunma alanlarına sahip olması, önemli askeri ve ticari noktaların kavşağında yer alması, kötü ve soğuk iklim koşullarına rağmen tarıma ve bilhassa hayvancılığa olan elverişidir.
İlk olarak
Erzurum’da gezilecek yerler, özellikle camiler ve medreseler şehrin içerisinde yer almaktadır. Erzurum halkının ‘’Cadde’’ diye adlandırdığı bu caddenin üzerinde Yakutiye Medresesi, Lalapaşa Cami, Çifte Minareli Medrese, Ulu Cami bulunmaktadır. Aynı zamanda buraya yakın
Atatürk Evi,
Erzurum Arkeoloji Müzesi, Üç Kümbetler, Erzurum Kalesi,
Eski Erzurum Evleri bulunmaktadır. Bu nedenle Erzurum’un tarihi yapılarını tek bir cadde üzerinde kolayca gezebilirsiniz. Dağınık olmayan bu yapıların bazılarının arası 5 dakika sürerken bazıları yan yana bulunmaktadır. Erzurum hakkında bu tüyoyu verdikten sonra Erzurum'da gezilecek yerler hakkında bilgi vermeye devam edelim.
Erzurum Kalesi
Erzurum Kalesi'nin ilk inşa tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte M.S 5. yüzyılın ilk yarısında Bizanslılar tarafından yaptırıldığı tahmini yürütülmektedir. Ayrıca Sasaniler, Asurlular, Persler, Romalılar, Araplar, Bizanslılar arasında sık sık el değiştirdiği bilinmektedir.
Erzurum Kalesi 11. yüzyılda Türklerin hakimiyeti altına girmiştir. Ve o dönemden bu yana Türk-İslam tarihine ait eserlerin yapımında etkili olmuştur. Kale hem iç hem de dış kalede meydana gelmektedir. Dört yönde bulunan kapılarının isimleri kalmıştır. Erzincan Kapı, Tebriz Kapı, Gürcü Kapı, İstanbul Kapı. Kale Tebriz Kapı mahallesinde yer almaktadır.
Tepsi Minare
Erzurum Kalesi içinde bulunan Tepsi Minare'ye Erzurumlular tarafından Saat Kulesi de denir. 12. yüzyılın ilk yarısında Muzaffer Gazi bin Ebü’l Kasım tarafından inşa ettirilmiştir. Ayrıca Tepsi Minare Büyük Selçuklu ve Karahanlıların inşa şekillerini andıran en eski minarelere örnektir.
Şeyhler Medresesi
Şeyhler Medresesi ise Şeyhler mahallesinde bulunan Şeyhler Camisinin batısında yer alan ve aynı adla anılan medrese 1760 yılında Müftü Mustafa Efendi tarafından yaptırılmıştır.
Şeyhler Medresesi'nde 11 öğrenci odası mevcuttur.
Üç Kümbetler
Kale ile
Üç Kümbetler karşılıklı olduklarından dolayı ziyareti kolay olacaktır. Kümbetler Anadolu Selçuklu döneminden kalma mezar yapılarının en güzel örneklerini oluşturmaktadır. Kuzeyinde ise hemen Çifte Minerali Medrese yer almaktadır. Erzurum’da görülmesi gereken yerler arasında Çifte Minerali Medresede yer almaktadır. Restorasyonu 2017 yılında tamamlanan bu medrese de yine Anadolu Selçuklu zamanından kalma bir tarihi eserdir.
Yakutiye Medresesi
1310 senesinde Emir Hoca Cemalettin Yakut tarafından yapılır. Erzurum’un göbeğinde yer alan medreseye ulaşım oldukça kolaydır. Turistler tarafından oldukça dikkat çeken yerlerden biridir. 1991 senesinde restore edilmiştir ve İslami Eserler Müzesi olarak hizmet vermeye başlamıştır. İki tane minaresi bulunmakta ve minarelerinin süslemeleri oldukça heybetlidir.
erzurumda görülmesi gereken yerler arasında ilk sıraları alan tarihi tapılardan biridir.
Lalapaşa Cami
Yakutiye Medresesi ile hemen yan yana bulunmaktadırlar. Kıbrıs Fatihi olarak bilinen Erzurum Beylerbeyi Lala Mustafa paşa tarafından yapılmıştır.
Kurşunlu (Fevziye) Medresesi
Kurşunlu (Fevziye) Medresesi, Mirza Mehmet Mahallesi'nde aynı adla anılan
Kurşunlu Cami'nin bitişiğinde yer alan medresedir. 1700 yılında Erzurumlu Şeyhülislam Feyzullah Efendi tarafından cami ile birlikte yaptırılmıştır. Medrese 13 öğrenci odasına sahiptir.
Kale Mescidi
Kale Mescidi, iç kale içerisinde kalenin güney sur duvarlarına bitişik bir bölgede yer almaktadır. Düzgün kesme taşlarla inşa edilen mescidin kubbeli bölümü dıştan yüksektir. Saltuklular tarafından 12. yüzyılın ilk yarısında yaptırıldığı tahmin edilmektedir.
Ahmediye Medresesi
Ahmediye Medresesi, Murat Paşa Mahalle’sinde,
Murat Paşa Cami’sinin doğusunda yer alan günümüzde halen cami olarak kullanılan ve 1310 yılında yaptırılan medresedir.
İspir Kalesi
İspir Kalesi, İspir İlçesinin kuzeybatısında Çoruh Nehriinin kıyısındadır. Yapım tarihi belli olmamakla beraber İlhanlılar döneminde inşa edildiği savunulmaktadır. Kalenin dış surları yıkılmıştır lakin iç surları sağlamdır.
Oltu Kalesi
Oltu Kalesi, Oltu Nehri kıyısında bulunan bir tepeye yapılmıştır. Yapım tarihi bilinmemektedir. İç surları gayet sağlamdır. Güneyinde ise ihtişamlı bir burcu vardır. Diğer kısımlar ise yıkılmıştır.
Tortum Kalesi
Tortum Kalesi, Tortum ilçesinden 14 km. uzakta bulunan Kale köyünde yapılmıştır. Yapım tarihi belli değildir. İç ve dış surları sağlamdır.
Gürcü Kapısı Cami
Gürcü Kapısı Cami, yapım tarihi tam olarak belli değildir lakin 17. Yüzyılın başlarında yeniçeri başı Kürkçü Ali Ağa tarafından yaptırıldığı tahmin edilmektedir.
Narman Peri Bacaları
Narman Peri bacaları; 2 ile 3 milyon yıl öncesinde oluşmaya başladıkları bilinmektedir. Erzurum’un Narman ilçesinde yer alır ve şehirde en çok turist çeken mekanlardan biridir.
Tortum Gölü
Eğer Erzurum’da konaklama süreniz uzunsa, mutlaka Tortum'a gitmeli ve Uzungöl’ü, Tortum Şelalesini görmelisiniz. Tortum'a gidecekseniz ilkbahar ve yaz ayında gitmenizi öneririz, yol boyunca gözlerinizi bayram ettirecek yeşilliklere doyamayacaksınız. İlçe merkezine uzaklığı 35 kilometredir. Gölün genişliği ise 100 metre ve 1 kilometre arasında değişkenlik gösterir.
Erzurum’un Tortum ve Uzundere ilçelerini kapsayan Tortum Vadisi’nde Türkiye'nin en yüksek şelalesinden, Ortaçağ’ın en ünlü eserlerine kadar gezip görülecek çok şey var... Yazımızın devamı için "
Tortum Vadisi Tanıtımı" isimli makalemizi okuyabilirsiniz.
Aziziye Tabyası
Osmanlı ve Rus savaşı zamanında Kars yolunu tutmak amacı ile kurulmuştur. Üç tane tabyadan meydana delir. 1867-1872 yılları arasında Sultan Abdülaziz yaptırmıştır.
Erzurum’un Yöresel Yemekleri
Erzurum’un neyi meşhur dendiğinde akla ilk olarak söylendiği kadar lezzetli olan
Cağ Kebabı gelmektedir. Fakat bununla bitmez aynı zamanda
Oltu taşı da Erzurum’da nam yapmış şeylerden biridir. Cağ Kebabı yemeniz için şehir merkezinde birçok kebapçı bulunmaktadır. Hatta her sokak başı cağ kebapçı bulabilirsiniz.
Kendinize veya sevdiklerinize Oltu taşı, Oltu taşı tesbih veya kolye almak isterseniz de sizlere Rüstempaşa Bedestenini önerebiliriz. Bu bedesten Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerinden biridir. Şehir merkezinde, Lala Paşa Caminin hemen kuzeyinde yer almaktadır. Halk tarafından "Taşhan" olarak adlandırılmaktadır. İki katlıdır, alt katında bahçesi bulunmaktadır ve burada güzel bir çay içebilirsiniz. İçerisinde müze özelliği taşıyan bölümleri de vardır. En önemli özelliği ise tam anlamıyla sıralı olarak Oltu taşı dükkanlarından oluşur.
Erzurum Nerede, Nasıl Gidilir?
Erzurum nerede diye yapılan sorgular için Doğu Anadolu Bölgesinde bulunan Erzurum; Artvin, Ardahan, Kars, Ağrı, Muş, Bingöl, Erzincan, Bayburt ve Rize illerimiz ile komşudur.
İstanbul, İzmir ve Ankara üzerinden karayolu ile Erzurum'a gelecekler, Erzincan hattı üzerinden E80 karayolunu kullanabilir. Bulunduğunuz bölgede Havalimanı veya tren garı varsa bu ulaşım araçları da kullanılarak Erzurum'a gelinebilir.
Erzurum Tanıtım Filmi