Her türlü doğa sporunun yapılabildiği Erzincan, nehirleri, şelaleleri ve yaylaları kadar tarihi eserleriyle de dikkat çekiyor. Tercan yakınlarında da Anadolu’nun en sağlam Ermeni manastırlarından biri bulunuyor. Ancak dağların göğsüne gizlenmiş bu manastırı pek bilen de yok gören de. Oysa Abrenk Vank Kilisesi, şapeli ve devasa haçkarlarıyla ayakta duruyor.


Abrenk Kilisesi Tercan’ın Üçpınar köyü yakınlarındaki Vank Dağı’nda. Dağın eteklerindeki Üçpınarda (Abrenk) eski bir Ermeni köyü. Ermeniler gittikten sonra köye Tunceli’den sürülen Aleviler yerleşmiş. Şimdi Üçpınar’da Alevilerle Sünniler bir arada yaşıyor.

Abrenk Kilisesi Hakkında Bilgi

19. yüzyılda Tercan yöresinin piskoposluk merkezi olduğu bilinen Abrenk Kilisesi ve diğer binaları yüksek duvarlarla çevrilmiş bir avlunun içinde yer alıyor. Uzaktan kaleyi andıran manastırın üstündeki tepede etrafı duvarlarla çevrili bir şapel ve onun biraz uzağında da ikisi ayakta duran biri de yere devrilmiş, üç haçkar var.

Manastırın üstündeki tepede haçkar (Ermenice’de haçtaşı anlamına geliyor) adı verilen ve çok uzaklardan bile görülebilen üç büyük taş bulunuyor. Bu taşların Anadolu'nun en büyük haçkarları olduğu söyleniyor. Haçkarlann üzerinde birçok figür ve Ermenice yazılar görülüyor.

Ayakta duran 4 metre boyunda ve 1 metre enindeki iki haçkarın üzerlerine 1191 ve 1194 tarihleri kazınmış. 1194 tarihli haçkarın dar yüzünde Selçuklu Beyi Nasrettin dönemine tarihlenen Arapça bir yazıt var. Yani bu taşlar en azından 800 yıllık bir sırrı taşıyorlar üzerlerinde. Yerde devrilmiş halde duran daha küçük bir haçkar da var.

Haçkarların 100 metre kadar uzağında ise Surp Davit Şapeli bulunuyor. Giriş kapısının üzerindeki Ermenice yazıtta da şapelde manastıra adını veren Davit’in burada gömülü olduğu anlatılıyor. Şapelin dışında Ermenice yazıtlı ve alt bölümünde kuş figürleri bulunan büyük bir haçkar var. Başka haçkar parçalarının da varlığı burasının bir mezarlık olduğunun kanıtı.

Mama Hatun Külliyesi

Tercan’ı da mutlaka görmek gerek. Saltukoğulları Beyliğinin kadın hükümdarı Ma­ma Hatun ömrünün son yıllarını Tercan’da geçirmiş. Tercan’da Mama Hatun adına kervansaray, hamam, mescit ve türbeden oluşan büyük bir külliye inşa edilmiş. 13. yüzyılın başına tarihlenen türbe de, kervansaray da döneminin en önemli ve güzel yapılarından.


Oğulveren köyündeki Kefrenci Tapınağı, Üzümlü yakınlarındaki Urartu yerleşimi, Altıntepe ve Girlevik şelalesi de görülmeye değer yerler arasında yer alıyor.

Yapmadan Dönme!
» Abrenk Manastırına gitmeden,
» Mama Hatun Külliyesi'ni ve Kefrenci Tapınağı’nı gezmeden,
» Girlevik Şelalesi'ni görmeden,
» Erzincan Tulum Peyniri almadan, DÖNME!

Tercan'da Ne Yenir?

Erzincan mutfağının temelini bulgur ve et oluşturuyor. Kesme çorba, Babikko ve Gasefe Tatlısı yöreye özgü lezzetlerin başında geliyor. Girlevik gibi mesire yerlerinin favorisi ise alabalık.

Abrenk Kilisesi Nerede, Nasıl Gidilir?

Erzincan, İstanbul'a 1036 km, Ankara'ya 688 km uzaklıkta; bu yüzden Erzincan ya da Erzurum'a uçakla gidip, oradan Tercan'a geçmek daha mantıklı. Erzincan - Tercan arası ise 88 km, Üçpınar köyünün yolu Erzincan-Erzurum karayolu üzerindeki Mercan beldesinden ayrılıyor.

Kilisenin bulunduğu Vank Dağına Üçpınar köyünden yaklaşık 2 km süren toprak bir yolla ulaşılıyor. Ne köyde ne de ana yolda manastırı gösteren bir tabela yok.