Çanakkale’de bulunan
Lapseki ilçesi, sadece 2500 yıllık mitolojik kalıntılarıyla meşhur değildir. Kültürel, doğal ve turistik çekiciliğiyle de gözde bir ilçemizdir. Çanakkale Boğazı ile Marmara Denizi’nin birleştiği alanda yer almaktadır. Çanakkale Savaşı esnasında nakil edilen askerlerimizin mezarlarının bulunduğu Merkez ve Çardak'taki şehitlikleri de ziyaret edebilirsiniz.
Lapseki Tarihi
Çanakkale Boğazı’nda yer alan en önemli 4 yerleşim yerinden biridir. Eski adı, Lampsakos’dur. Efsaneye göre kentin adı Bebrik Kralı Mandron'un kızı Lapseke'den gelmektedir. Lampsakos Antik Kenti'nin MÖ 670'de Kolophonlular (Foçalılar) tarafından kurulduğu sanılmaktadır.
Kent, coğrafyacı Strabon’a göre Miletos koloni kentidir. Millattan Önce 499 yılında Perslere baş kaldıran Tonya halkının içerisinde yer almıştır.
MÖ 471 yılında Perslerin yönetimine girmiştir. Pers Savaşlarındaki yenilgilerinden sonra Persler, kenti Yunan Komutan Themistokles'e ganimet olarak vermişlerdir. Daha sonra Atina önderliğindeki Attika-Delos Deniz Birliği’ne katılan kent, MÖ 412'de birlikten çıkmak istemişse de, tamamıyla Atina'nın kontrolüne geçen birlikten ayrılmasına izin verilmemiştir.
Peloponnesos Savaşı'nın sonlarına doğru MÖ 405'de Spartalıların eline geçen yerleşme, daha sonra Persler tarafından işgal edilmiştir. MÖ 362'de özgürlüğünü kazanan kenti, MÖ 335’de Atinalı Komutan Khares işgal etmiştir. MÖ 334'de ise Büyük İskender'in (Aleksandros) egemenliğine girmiştir. Daha sonra Romalılar bölgede hakimiyetlerini kurmuşlardır. Lampsakos, Orta Çağ'da önemli bir liman olmuştur. 1356 yılında Gazi Süleyman Paşa tarafından fethedilinceye kadar, Doğu Romalıların (Bizanslıların) elinde kalmıştır. Bölgede Lampsakos Antik Kenti’nin yanı sıra Umurbey'in kuzeydoğusunda ve Pekmez Pınar'da yer alan Perkote antik yerleşmesi de yer almaktadır.
Lapseki Coğrafyası
Lapseki, Marmara Bölgesin’de bulunmakta ve Güney Marmara bölümünde yer almaktadır. Doğusunda
Biga, Kuzeyinde Çan, Batısında Çanakkale Merkezi, Güneyinde de Çanakkale Boğazı bulunmaktadır. Boğazın karşı kıyısında ise Gelibolu Yarımadası bulunmaktadır. Genel olarak dağlık ve engebeli arazilerle kaplıdır. Ormanlık alan çok bulunsa da kereste değeri olmayan bataklık benzeri bitki örtüsüne sahiptir. Dağlar Çanakkale Boğazı’na paralel olarak uzanmaktadır. Bu nedenle kıyı kesimlerde Çardak, Umurbey ve Delta Ovaları bulunmaktadır. İlçenin rakımı 3 metredir.
Lapseki Nüfus ve Ulaşım
2012 Yılı Nüfus Sayımı sonuçlarına göre 25,620’dir. Bu sayıma Çardak ve Umurbey beldeleri de dahildir. Ulaşım açısından gayet rahat bir ilçemizdir. Karayolu, denizyolu ve havayolu ile ulaşım mümkündür.
Çanakkale iline en yakın ilçedir. İl merkezine toplam uzaklığı ortalama 33 kilometredir.
Bursa-Çanakkale yolu üzerinde bulunduğundan dolayı, tüm yönlere en kolay ulaşım sağlayan ilçedir. Her yarım saatte bir merkez ile karşılıklı olarak otobüs ve minibüs seferleri yapılmaktadır. Üstelik Biga minibüsleri de her yarım saatte bir bu ilçe içerisinden geçmektedir.
Lapseki Gezilecek Yerler
Lapseki Süleyman Paşa Cami
Orhan Gazi döneminden kalan bu cami; geniş iç yapıya sahiptir. İki katlı yapı da son cemaat yeri de mevcuttur. Türkler Rumeli’ye geçerken Milattan Sonra 1345-1357 yılları arasında, kiliseden camiye Gazi Süleyman Paşa tarafından çevrildiği söylenmektedir.
Umurbey Hüdavendigar Cami
XIV. Yy’da 1. Murat döneminde yapılmış olan bir camidir. Bazı tarihi kaynaklarda bu caminin Orhan Gazi zamanında kiliseden camiye çevrildiğini belirtir. Günümüzde cami tamamen yıkılarak, tekrar aynı isimle yapılmıştır.
Yakup Bey Külliyesi
15. yüzyıldan kalmadır. Lapseki'nin kuzeydoğusundaki Çardak köyünde bulunan külliye; cami, medrese, mektep ve han yapılarından oluşur. Caminin duvarları iki dizi tuğla ve moloz taştandır. Kubbe, sağır ve yüksek 8 köşeli bir kasnağa oturur. Minare kapısı revağın içindedir. Medrese, caminin kuzeyindedir. 9 odadan oluştuğu bilinen yapı tümüyle yıkılmış durumdadır. Külliyeyi oluşturan yapılardan han, 61,90 x 18,45 m boyutlarındadır. Duvarları düzgün moloz taştandır.
Çardak Gazi Yakup Bey Hanı
Çardak Beldesi’nde, Gazi Yakup Bey Cami'nin hemen yanında bulunmaktadır. Duvarları düzgün taşlardan, çatısı üç dizi şeklinde toplamda 60 sütundan oluşmaktadır.
Abdullah Bin Hacı Yakup Türbesi
Rivayete göre Gazi Yakup Bey ve ailesinin mezarlığıdır. Çardak’ta, Belediye Binasının etrafında yer almaktadır. Korunması amacıyla, etrafı duvarlara çevrilmiştir.
Seyyidi Sefain Sultan Türbesi
Lapseki’de bulunan, Gazi Süleyman Paşa Cami'nin yüz metre kuzey doğusundadır. İki kabir vardır, türbenin üzeri açıktır. Kabirlerde bulunan mezar taşlarındaki yazıtlardan Osmanlı tersane amirlerinden Cezayirli Ali Kaptan Paşa ve ailesine ait olduğu anlaşılmaktadır.
Lapseki Şehitliği
1915 yılında Çanakkale Savaşı esnasında ölen ve yaralanan askerlerimizin bir kısmı gemiler aracılığıyla Lapseki’ye sevk edilmiştir. Bunun ardından 1955 yılında Lapseki Belediye Mezarlığının yanında bulunan Şehitliğe nakil edilmiştir.
Çardak Arıburnu Şehitliği
Çanakkale Savaşı esnasında, Çardak Köyü hastane olarak kullanılmıştır. Yaralı askerlerimiz gemiler aracılığıyla buraya sevk edilmiştir. Ölen şehitlerimiz buraya defnedilmiştir. Çanakkale-Bursa yolu üzerinde bulunan Şehitlik, 1940 yılında abide yaptırılarak duvarlar ile çevrilmiştir.
Lapseki Nerede, Nasıl Gidilir?
İstanbul’dan gelmek isteyenler için karayolu üzerinden en ideal yol şöyledir,
Tekirdağ-Keşan yolunu takip ederek
Gelibolu Yarımadası üzerinden geçebilirsiniz. Buradan Lapseki feribotunu ile deniz üzerinden keyifli bir yolculuk sonu Lapseki’ye varabilirsiniz.