Perge Antik Kenti, Antalya’nın
Aksu ilçesinden bulunan ve geçmiş yıllarda Pamfilya Bölgesine başkentlik yapmış muhteşem bir şehirdir. Bu muhteşem şehir, Helenistik dönemde inşa edilmiş ve dönemin güzelliğiyle de ön plana çıkan en zengin şehirlerinden biridir. Farklı tarihler arasında çeşitli zenginliğe ulaşmış ve örnek bir kent olmuştur.
Perge Antik Kenti içerisinde, tarihi tunç dönemine kadar uzanan eserler bulunmaktadır. UNESCO Dünya Geçici Miras listesinde de bulunan
Perge Antik Kenti, Roma İmparatorluğu ve Helenistik yapı özelliklerini daha çok taşımaktadır. Döneminin ipuçlarını bulabileceğimiz, çok önemli tarihi izleri ve eserleri içerisinde barındırmaktadır. Dünyada tarihine bakılarak dimdik ayakta duran ender kentlerden biri olan
Perge Antik Kenti’nin araştırma ve kazı çalışmalarına 1950 yılında başlanmış olsa da gün yüzüne sadece %25’lik bir kısmı çıkarılmıştır.
Kazıların devam etmesi ile birlikte yeni eserler ve tarihe damga vuran birçok izi kalıntılarda görebiliriz. Eski tarihlerden günümüze kadar yerleşim olarak çok uygun olması yönü ile öne çıkan Pamfilya Ovası, Milattan Önce 4.000 ya da 3.000 den itibaren yerleşim almaya başlamıştır. İnsanların varlığı ile kent tarihte ve yazıtlarda da yerini almaya başlamıştır.
Pamfilya isminin anlamı ise bütün kavimleri içinde barındırmak anlamına gelmektedir. Ayrıca tarihte Hitit Başkentliği yapmış olan Hattuşaş’ta bulunan eski tabletler üzerinde
Parha diye yazılı olan ismin aslında
Perge olduğu tahmin edilmekte ve Perge Antik Şehri olduğu ön görülmektedir. Bu nedenle bu eski tabletler incelendiğinde Perge Antik Kenti tarihi bakımdan milattan önce 1200’lere kadar gittiğini söylemek mümkündür.
Antalya Perge Antik Kenti
Pamphylia’nın en önde gelen güçlü ve zengin şehirlerinden olan Perge, Kestros Nehri’nin (Aksu) 4 kilometre batısında bulunan iki tepe arasında kurulmuş, geniş bir alana sahiptir. Dönemin sanatçıları tarafından çalışmalar yapılarak tamamen mermer bir şehre dönüştürülen Perge kenti, günümüzdeki şehir planlayıcıların gıpta ettiği şekilde modern ve çok güzel bir şehir planlamasına sahiptir. Dönemin önde gelen şehirlerinden biri olarak, Roma İmparatorluğunun en modern ve gelişmiş kentleri arasında yer almıştır.
Perge Antik Kenti’nden çıkarılan heykel ve eserleri gördüğünüzde nasıl bu kadar modern olduklarını idrak etmek bizler için zor olsa da tamamı gerçektir.
Antalya Perge Antik Kenti’nden Çıkarılan Kalıntılar
Perge Antik Kentini gezecekseniz, ilk durağınız tarihi sur duvarları ziyareti olmalıdır. Bu surların efsanesi anlatıldığında etkileyici ve mistik bir havanın içerisine gireceksiniz, yolculuk boyunca da mistizm sizinle olacaktır.
Perge Antik Kentine girdiğinizde göreceğiniz eserler arasında Roma İmparatorluğunda yapılmış ve günümüze kadar ayakta durmayı başarmış Roma tiyatrolarını bulunmaktadır. Tiyatro geziniz bittikten sonra,
Perge Antik Kenti ana merkezine indiğinizde ayaklarınızın altına serilmiş asfaltın sağ tarafında bulunan yapıtları ve bugüne kadar ayakta durmayı başarmış birbirinde özel stadyumlardan bir tanesini görmeniz mümkün olacaktır.
Perge Antik Kenti Tiyatro
Tiyatroda seyircilerin oturabildiği alana Cavea denir. Bu tiyatro toplamda 3 alandan oluşmaktadır.
- Cavea: Seyircilerin oturabileceği alanlar
- Orkestra ve Scene: Sahne alanı
İsimlendirmeleri ile 3 alandan oluşmaktadır. Ayrıca Roma İmparatorluğu dönemlerinde tiyatro alanlarında vahşi hayvanlar ve gladyatörler dövüştürülerek halka, sadist bir yöntemle motivasyon verilirdi. Sık sık yapılan bu dövüşler oldukça popüler bir hal almıştır. Ayrıca toplam kapasitesi 13.000 kişi olan bu tiyatro alanları, gladyatörleri izlemek için gelen halk tarafından hınca hınç dolardı. Sahnenin bulunduğu alanın çevrilmiş olması gladyatör ve vahşi hayvanların dövüştürüldüğünün bir kanıtı ve göstergesi olarak da yorumlanabilir.
Tiyatronun alt kısmında 19 sıra ve tiyatronun üst kısmında 23 oturma sırası bulunurdu. Perge tiyatrosunun en ilginç alanı ise sahne binasıdır. Bu sahnede 5 kapı bulunmakta ve kapılar sahnenin iç tarafına açılarak üzerinde tablolar halinde şarap tanrıçası Dionysos’un hayatının resmedildiği çok özel ve eşsiz rölyefler bulunur.
Perge Antik Kenti Stadyumu
Şehir içinde bulunan ender yapılardan biride Perge antik kent stadyumudur. İnce, uzun ve dikdörtgen yapıda bulunan bu stadyum, bölgeye ait ve çok değerli taşlardan olan konglomera taşları bir araya getirilerek bloklar halinde inşa edilmiştir. Stadyumda 70 adet kemer ve 11 oturma sırası bulunur. Perge Antik Kenti Stadyumu alt kısımları ise dükkân olarak kullanılmış ve yaklaşık 12.000 kişilik bir kapasiteye sahiptir. Stadyum kompleksinin, milattan sonra 1. yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir.
Birçok alanı hala sapasağlam ayakta olan yapı, tarihin içinde bir yolculuk için tüm unsurları korunan yapılardan bir tanesidir.
Perge Antik Kenti Agora
Şehrin ana merkezi olarak değerlendirebileceğimiz Agora bir iletişim merkezi şeklinde kullanılmıştır. Politika ve ticaret merkezi olan Agora’nın çevresi ise dükkanlarla çevrilidir. Bu dükkanların bazılarının tabanı mozaikle süslenmiştir. Bazı dükkanlar 2 katlı inşa edilmiş ve çok özel görüntülere sahiptir.
Tarihi kaynaklara göre ticaret ve politika merkezi olarak kullanılan bölge, mimarisi ile ön plana çıkmaktadır.
Perge Antik Kenti Sütunlu Caddesi
Tam ortasından 2 kilometre uzunluğunda su kanalının geçtiği Sütunlu Cadde günümüz modern caddelerine taş çıkartacak bir güzelliğe sahiptir. Yapılan kazılar sayesinde orijinalliğini korumak amacıyla, çıkarılan eserler ve sütunlar dikkatli bir şekilde tekrardan yerlerine konmuş ve genel görünüm bozulmadan korunup, sergilenmeye devam edilmektedir.
Perge Antik Kenti Helenistik Kapısı
Toplamda 3 kapıdan oluşan
Helenistik Kapı tamamen savunma amaçlı milattan önce 2. yüzyılda yapılmıştır. Dönemin savunma mimarisine göre tasarlanan
Helenistik Kapı, iki yuvarlak kule ve 4 katlı olarak inşa edilmiştir. Helenistik kapı, milattan sonra 121. yılda değişiklikler yapılarak şeref avlusu haline dönüştürülmüştür. Kapı ve devamındaki avlu içerisinde şehir kurucularının birçok heykeli de bulunmaktadır.
Perge Antik Kenti Güney Hamamı
Günümüze kadar en iyi korunan Perge Antik Kenti eserlerinden biri olan Güney Hamamı hiçbir şekilde orijinalliğini kaybetmeden günümüze kadar ulaşmayı başarmıştır. Dönem hamam yapısı ile kıyaslandığında büyüklüğü ile de ön plana çıkmaktadır.
Güney Hamamı Özellikleri- Ilık Banyo
- Soğuk Banyo
- Soyunma
- Sıcak Banyo
Gibi birçok farklı bölümü olan
Güney hamamı farklı yerlere geçiş imkanı sunmaktadır. Birbirinden farklı bölümlerin olması oldukça dikkat çekici olmakla beraber dönemin imkan ve ihtiyaçlarını değerlendirmek için kaynak oluşturmaktadır.
Güney Hamamında kullanılan alttan ısıtma sistemi şuan kullandığımız ısıtma sistemleri ile benzerlik göstermektedir. Milatta Sonra 1. yüzyılda başlayıp 5. yüzyıla kadar farklı ve yenilenerek inşa edilen ve hala dimdik ayakta duran ender ve eşsiz yapılardan bir tanesi olma özelliğini taşımaktadır.
Güney Hamamı’nı gezdiğinizde tarihin izlerini bütün duvarlarında görebilirsiniz.
Perge Antik Kenti Nerede
Perge Antik kenti,
Antalya şehir merkezine 18 kilometre uzaklıktaki, Aksu ilçesi sınırlarında bulunmaktadır.
Perge Antik Kenti giriş ücreti: 25 Türk Lirasıdır. Müze kart kullanıcıları kartlarını kullanarak giriş yapabilirler.
Yaz aylarında açılış ve kapanış saatleri: 08.00 ile 19.00 arasındadır.
Kış aylarında açılış ve kapanış saatleri: 08.00 ile 17.00 arasındadır.
Perge Antik kenti, Dini bayramların ilk günü öğlen saat 13.00’a kadar kapalı 13.00’dan sonra ziyaretçilerine açıktır.